Monday, July 11, 2011

Хямдхан луйварчин

2010 оны 8 дугаар сар. Хайдерабад-Дели-Жайпур-Дели-Хайдерабад чиглэлээр 10 хоног зугааллаа. Жайпур гээч хотын хувьд бол их сонирхолтой. Хэмжээний хувьд жижгэвтэр энэ хот аялал жуулчлалын чиглэлээр овоо хөгжчихсөн юм шиг санагдсан. Үлгэр домогт төсөөлөгддөг, кинон дээр гардаг Энэтхэгийн том орд харштай хотуудын нэг. Ер нь Энэтхэгийн хойд хэсэг нь хуучин Персийн эзэнт гүрний хэсэг, Их Монгол улс, дараа нь Могул гүрний эзэмшил, дайн тулаан их болдог байсан гэсэндээ цайз хэрэм ихтэй. Дээр нь тэр нь их гоё, сүрлэг. Төв, урд хэсгээрээ байдаг ч гэлээ хойд хэсэгт байдгуудаа өнгө үзэмжийн хувьд гүйцэхгүй юм шиг санагддаг. Эсвэл магадгүй аялал жуулчлалаас болоод засч янзалсан байж болох.
Жайпур хотын "Амбер форт" гээчийн өмнө очлоо зураг аа дарууллаа, хэрэмний дотор орлоо бас зураг аа авхууллаа. Сүүлд нь харсан чинь зурагны өмнө зогсоод зураг авхуулчихсан юм шиг харагдана лээ. Дээшээ цайзын хэрэм рүү орохын тулд би заан дээр сууж явсан юм. Өмнө зоо паркт 2,3хан заан холоос харсан боловч энэ удаад зуу зуугаар тоологдох заануудын дунд орон, хүрч үзнэ гэдэг нэг л өөр сонин санагдаж байлаа. Зааны баас волейболын бөмбөгний дайтай том хомоол. Дээр нь суугаад явахад, хэрвээ би арай том биетэй байсан бол дэлхий эргэх хөдөлгөөн надад ингэж мэдрэгдэх байхдаа гэж бодож явлаа.
Заан дээр суугаад дээшээ гарахад 10 долларын үнэтэй. Хөгжингүй орны хувьд бол энэ их биш. Харин монгол оюутны, ирээд жил болчихсон, эндхийн амьдралыг мэдэх хүний хувьд их мөнгө. Энэ бол миний бараг 7 хоногийн хоолны мөнгө. Гэхдээ тэглээ гээд заан унахаас татгалзсан уу гэвэл үгүй. Учир нь хүн тодорхой хэмжээнд таашаал эдлэхийн тулд төлбөр төлж байх ёстой нь үнэн. Энэ бол зах зээлийн, үйлчилгээний дүрэм.
Яагаад сэдэв ийшээ хазайгаад эхлэв ээ гэхээр энэтхэг хүнийг дэлхийн хамгийн хямдхан хүн гэдэг. Үүнийгээ тэд өөрсдөө ч хүлээн зөвшөөрдөг, заримдаа бүр бахархаад байдаг ч юм шиг санагддаг. Учир нь Жайпур хотын дундуур халуун наранд өдөржин алхсаны эцэст галт тэрэгний буудал руу явахаар болсон юм. Рикша буюу хүн тэргэн дээр суулаа. Буудал хүртэл 2км орчим зайтай, 20 рупи буюу 600 төгрөгөөр явахаар тохиролцсон юм. Гэтэл гэнэт хажууд өөр нэг нөхөр гарч ирээд яриа өдөөд эхэллээ.
-Чи наадахдаа хэдийг өгч байгаа юм?
-20
-10 л хангалттай, энэтхэг хүнд 10 рупи хангалттай. Энэтхэг хүн хямдхан луйварчин!

Ингэж хэлэхэд гэнэт гайхчихав. Энэ өөрөө хаанах хүн юм бол, өөрөө ч гэсэн энэтхэг л байна даа гэсэн бодол орж ирээд замхрав. Аливаа үндэстнийг бусад нь доромжилдог байж болох ч, ядаж өөрсдийгөө доромжлох утгагүй. Ёстой л хямдхан луйварчин гэдэг үгэндээ л тохирч байх шиг байгаа юм.
Read more

Sunday, July 10, 2011

Сайхан наадаарай

Зээ өнөө өглөө сэрлээ, наадмын өглөө бяр амтагдаад, бөхчин хүн гэсэндээ нэг өөр сэрдий шөө. Заза элийрэх ч яахав. Миний Фэйсбүүк, Твиттэр энээ тэрээ гээд бараг бүх л юм Наамдын уур амьсгал орчихжээ. Наадам уул нь 11-нд эхэлдэг гэж бодоод байсан чинь өнөө жил чинь өнөөдрөөс эхэллээ гээд аль хэдийнэ зарлачихаж.
Бяр амтагдаад болдоггүй, аз болж ус дуусчихсан гарч 20 литр усанд л эд хаваа гайхуулав :p
Блог маань л наадмын уур амьсгал ороогүй санагдаад ингээд юм бичиж байгаа нь энэ. Энэ зун начин хийе гэж бодсон чинь цолыг зөвхөн Монголд л өгдөг юм байна. За больё тэгвэл ганц сум тавьчихъя гэсэн чинь хэчнээн бяртай ч Монголын Засгийн Газрын ордон руу хүргэх тэнхээ байдаггүй. Ингээд гарч морь уная гэсэн чинь эндхийн энэ өндөр гоолиг морьнууд нь атигар надад өндөрдөөд, таарах юм олдохгүй бололтой. Дэлхийн ганцхан Монгол Наадам аа гэж...
За яахав дахиад нэг наадмыг ингээд өрөөндөө аахилаал өнгөрөөхөөс. Дараа жилийн наадам ч хол байна даа гээд бүр хадуураад явчихгүй юу :D
Заза ингээд элийрэхээ багасгаж, энэ олон тэгш ой тохиож буй Наадмын мэндийг хүргэе! Дэнж хотойтол сайхан наадаарай!
Жич: Дэнж ээ л хотойлгоно шүү нөхдөө :Д Read more

Wednesday, July 6, 2011

Чөлөөт гэрлэлт

Чөлөөт гэрлэлт гэдэгт би хоёр хүн бие биедээ татагдан хайр сэтгэлтэй болон хамтдаа амьдрахаар шийдэхийг хэлж байгаа юм. Энэтхэгт харин үүний эсрэгээр буюу "arranged marriage" давамгайлдаг. Хүү том болоод эцэгтээ хэлнэ, аав аа би одоо хүнтэй гэрлэж гэр бүлтэй болъё. Эцэг нь үүнийг зөвшөөрвөөс хүүдээ эхнэр олж өгөхийн тулд охинтой айлд очин эцэг эхтэй нь ярина. Хэлэлцээр амжилтанд хүрвэл төд удалгүй гэрлэцгээнэ. Охинд хүүгийн зургийг үзүүлж зөвшөөрөл авдаг гэдэг, гэхдээ энэ бол цөөн тохиолдол ба гэрэл зураг гэж юм байгаагүй үед ийм ойлголт байгаагүй нь тодорхой.
Хэрхэн яаж гэрлэсэн талаар нь байрныхаа эзнээс асууж байсан юм. Тэрээр гурван хүүхэдтэй ба том нь надтай чацуу. Манай өвөө 7 хүүхэдтэй, аав 5 харин би 3, "үйлдвэрлэлийн" хэмжээ буураад байгаа биз? гэж хошигнож байсан удаатай. Тэрээр эмч хүн ба сургуулиа төгсөөд ажилд оржээ. Дараа нь аавдаа яг дээрх зарчмаар эхнэртэй болъё гэж. Ингээд л хорин хэдэн жилийн өмнө хамаатныхаа охинтой суужээ. Ажиглаад байхад үеэл эгч нь юм шиг байгаа юм. Муслим, Хинду шашинтай улс орнуудад ер нь ихэвчлэн ах дүү нарын хүүхдүүд суудаг. Ах эрэгтэй дүүгийн хүүхдүүд сууж болохгүй гэж муслимууд үздэг бол, Хиндунууд эгч эмэгтэй дүүгийн хүүхдүүд хориотой. Хэрвээ би буруу санаагүй бол шүү. Магадгүй ийм болохоор энэ улс хэтэрхий олон хүн амтайн дээр, ихэнх нь тэнэгдүү байдаг байх гэж бодогддог юм.
Гэрлэлтийн талаар анх ирчихээд 18-20 орчим насны сургуулийнхаа залуучуудаас асуулаа. Ихэнх нь миний тодорхойлсноор чөлөөт гэрлэлтийг сонгоно гэж хариулж байлаа. Тэднийхээр "love marriage" буюу хайр сэтгэл дээрх гэрлэлт гэмээр юм уу даа. Харин инжний тухайд асуухад бас л ихэнх нь авахгүй гэж байсан юм. Учир нь хайр сэтгэлээрээ сууж байж би мөнгө авах ямар хэрэгтэй юм бэ? гэж байлаа. Энэтхэгт хосууд гэрлэхэд эмэгтэйн тал нь инж өгдөг.
Жил гаруйн өмнө ангийнхаа нэг нөхрөөс бас асуусан: Чи гэрлэхдээ ямар хэмжээний инж авах вэ? 30 лак буюу 3 сая рупи. Үүнийг төгрөгт шилжүүлбэл 90 сая төгрөг. Яагаад 30 лак? гэж асуусанд маань би төгсөөд мастер зэрэгтэй болчихно, дээр нь би газартай гэж хариулав. Энэтхэг эрчүүд газартай бол ёстой "хаданд" гарлаа гэдэг нь л болдог юм шиг байгаа юм. Тэд газар дээрээ байшин барьчихна, өөрөө нэг байранд нь амьдарна, бусдыг нь хүмүүст түрээслүүлнэ. Энэ зарчмынх нь ачаар би ч гэсэн өнөөдөр орох оронтой сууж байна. Дээр нь боловсролын зэрэг өндөр байх тусам хүмүүсийг дээрээс нь харж эхэлнэ.
Тэгэхээр одоо ямар дүгнэлтэнд хүрч байна вэ гэхээр энд эмэгтэй хүн байх, гэрлэх гэдэг өөртөө болоод гэр бүлдээ том гай юмдаа. Сонирхолтой нь гудамжинд гараад явахад эрчүүд нь дэндүү их. Хүн амын хүйсийн харьцааг асууж байхад нэг хүн надад 70:30 гэж хариулж байсан юм. Гудамжинд бол эрчүүд нь үүнээс ч их. Магадгүй эмэгтэйчүүд нь тэр болгон гадуур яваад байх эрхтэй байдаггүй биз.
Энд дахиад нэг асуулт гарч ирж байгаа нь байгаль цаанаасаа эр эм төрөлтийг ижил болгон хуваарилж байдаг ба хромосомын нэгдлээс болж охин ураг бий болох магадлал илүү их байдаг байна. Гэтэл энд эсрэгээр 10 хүний 7 нь эрэгтэй. Хүмүүсээс асууж үзээд олсон зүйл маань ,хөдөө тосгодуудад эмэтэй хүүхэд төрөхөд эцэг эх нь "устгалд" оруулдаг гэсэн ойлголттой болсон юм. Усанд хаях, галд шатаах, эзгүй хээр орхих гэх мэт хүүхдээ хэзээ ч төрөөгүй юм шиг болгох арга хэрэглэдэг бололтой. Гэвч бодоод үзэхэд өдөр болгон энэ улсын жижиг тосгодууд нялх хүүхдүүд араатны хоол болж байгаа болж таарна. Үүнээс өөр арга баймаар ч юм шиг санагддаг байсан ба саяхан эмнэлэг дээр байж байгаад ийм нэгэн таамаглал дэвшүүллээ.
Эмнэлгийн ханан дээрээс ямар бичиг олж уншсан бэ гэхээр: "Эхийн хэвлий дэх ургийн хүйсийг тодорхойлох, тодорхойлохыг шаардах нь хуулиар хориотой". Юу гэж хэлэх гээд байна вэ гэхээр тэд ургийн хүйсийг тодорхойлуулаад, охин байвал аборт хийлгэдэг бололтой юм. Гэхдээ мөнгөгүй ядуу хүн яалаа гэж аборт хийлгэхэв, ямар нэг зэрлэг аргаар зулбуулдаг байх даа гэж ч бас бодлоо.
Энэ бүхэн монголчуудын хувьд бол төсөөлөхөд бэрх зүйл. Хэрвээ энэ хүмүүс бүгд хайр сэтгэлээрээ гэрлэдэг байсан бол яах вэ? Дээрх бичсэн бүгд байхгүй болох байх. Нөхөр нь эхнэрээсээ инж нэхэхгүй, хэвлий дэх үр нь охин байлаа гэхэд "устгахгүй".
Read more

Хөгширсөөр л...

Гэнэт аймшигтай хөгширч байгаагаа мэдэрлээ. Ингэж хэлсэнд надаас хөгшин улсууд битгий гомдоорой :D. Дуртай кинонуудын маань нэг Терминатор 2 аль эрт 20 жилийн өмнө бий болсон, бага байхад хүмүүс намайг адилтгаад байдаг байсан "Гэртээ ганцаараа"-н бацаан Кевин одоо 30 настай. Хамгийн дуртай олон ангит кино "Найзууд" 17 жилийн өмнө анх гарч байсан, өнөөдөр салахаа больсон Фэйсбүүк бий болоод 7 жил болж байгаа юм байна. Анх писи гэж юмны ард суухад DOS үйлдлийн системтэй байлаа, гэхдээ хамгийн анх яг хэрэглэж, өөрөөр хэлбэл тоглож эхэлсэн үйлдлийн систем бол Виндовс 3.11, үүнээс хойш Майкрософт компани 95, 98 гэх мэт олон үйлдлийн систем бүтээсэн ба хамгийн алдартай Windows XP одоо 10 настай. Энэ их цаг хугацаа өнгөрөхөд би юу хийвээ? Юу ч хийсэнгүй, юу ч бүтээсэнгүй. Дээрх хэдэн юмыг олж уншаад гэнэт өөртөө дургүй хүрлээ. Дэлхий ертөнцөд их зүйл хувьсан өөрчлөгдөж байдаг, их зүйл ч бий болж байна. Моцарт 6 настайдаа анхныхаа хөгжмийн зохиолыг бичиж байсан бол Эйнштэйн надаас яльгүй ах байхдаа Харьцангуйн онолын тухай анхны материалаа хэвлүүлж байж. Гэтэл надад хийсэн юм байхгүй, дээр нь юу ч хийхгүй гөлийсөөр л...... Read more

Sunday, July 3, 2011

Заримдаа хөөрхийг санах юм

Заримдаа хөөрхий блогоо санах юм. Даанч юм бичихгүй юм даа. Ойрдоо Твиттерчин болж байх шиг байна. Хэрвээ твиттертээ бол би @mootsoo гээд байж байдаг шүү.
Ингээд твиттерчин болсон нь мэдэгдээд байдийн, бичиж байгаа бичлэг нь хүртэл твитийн хэмжээтэй :D Read more

Friday, June 17, 2011

Сайн уу :D

Сайн уу хүмүүс ээ?
Зун цаг ирж байна, манай энд ямар цаг агаар өөрчлөгдөх биш :p
Ойрдоо блог млог байхгүй болжээ. Уул нь ганц 2 юм бичиж эхлээд хаячихсан, драфтад байж байгаа л юм байна.
Сүүлийн 3 сар сагсан бөмбөгийн тухай бичсээр блог руугаа бараг орсон ч үгүй.
Юм бичих гэхээр сагс л бодогдоод :D Юу хаана бичсэн юм бол гэж сонирхсон хүн gool.mn ийн сагсан бөмбөгийн нийтлэлийн хэсэг рүү ороод үзээрэй. Бичсэн хэдэн юм байгаа.
"Аз" болж NBA-н энэ улирал дуусч би нэг юм амьсгаа авлаа :p
Одоо шалгалтандаа бэлдэнэ дээ. Шалгалтанд бэлдээд ганц 2 ном эргүүлэхээр жаал жуул элий балай юм бодогддог юм, тэр үедээ блогтоо бичиж байнаа :D Read more

Saturday, May 7, 2011

..........

Бид зургуулаа, гурван эрэгтэй, гурван эмэгтэй. Нэг эмэгтэй маань надаас нилээн дүү, өсвөр насны охин. Харин нөгөө хоёр нь надаас нилээн хэд эгч улсууд. Тэдний үеийн ах хүү энэ хоёрыгоо эргүүлэх санаатай. Танд яг аль нь таалагдаад байгаа юм гэхээр, аль нь ч хамаагүй ээ гэсэн хачин хариулт өгнө. Үлдэх нэг маань насаар надтай ойролцоо, ах ч байж мэдэх юм. Хачин жигтэй залуу, сониуч, хүмүүстэй хялбархан яриа өдөж, энэ тэрийг солилцож чаддаг.
Бид зургаа нэг л мэдэхэд нийлчихсэн, найзууд шиг гэхээр арай биш. Нэг тийм хамт олон болчихсон байлаа.
Гэнэт бороо орж, аянга цахиж, хүчтэй шуурга дэгдэв. Цаг уурын мэдээгээр ийм юм болно гэж байсан гээд тоосон шинжгүй шилэн аягатай жүүснээсээ соруулаар сорох нөгөө залуу бас л сонин харагдана. Яг энэ үед эргэн тойронд хүмүүс сандралдана. Учир нь далайн шуурга эхэлж аюултай болон ус бидэн рүү хүчтэй давалгаална. Нэг мэдэхэд л тэнд аюулгүй гэж бие биедээ хэлэн зургуулаа гүйлдлээ. Гэвч усан онгоц живэхэд хөлгийн хаана байх тийм ч чухал биш хэмээн ах хүү тамхиа асаан хээв нэг хэлж байгаа нь өнөөх хоёр эгчид лут эр хүн болж харагдах гээд байгаа ч юм шиг.
Аюул тулгарах үед хамгийн сул дорой нэгнийг дэргэдээ байлгаж хамгаалах гэж оролддог зөнгөөрөө охины гараас чанга атгаснаа өөрөө ч мэдсэнгүй. Яг энэ үед онгоцны тавцан дээр хүчтэй давалгаан ус гарч ирэн буцахдаа биднийг хамт авч явав. Тэрхэн хоромд бид яагаад өдий болтол тавцан дээр л байгаад байсан юм болоо гэж бодогдов.
Усан дунд орон эргэлдсээр л, харин гэнэт бид усанд биш зүгээр л эргэлдээд байгаагаа мэдлээ. Эргэхээ болих мөчид бид нэгэн хотын төв талбайн яг голд бүгд хоёр хөлөөрөө буулаа. Би өөрийнхөө ямар хувцастай байсныг мэдэхгүй, харин бусад маань яг л 19 дүгээр зууны хүмүүс шиг хувцастай харагдаж байлаа. Хот ч гэсэн, яг л 19 дүгээр зууны европын нэгэн хот, хүмүүс нь ч гэсэн. Тэд биднийг бүчихгүй ч хаа нэгтээ холоос, ер бусын ч гэмээр замаар ирсэн гэдгийг мэдэж байлаа. Хотын хүмүүсийн харц нь их сонин, ямар нэг зүйл горьдсон ч гэмээр юм шиг. Энэ үед бидний нэг болох дэрэвгэр цагаан даашинзтай охин Алиса гайхамшгийн орон руу хүрэхдээ туулайны хойноос дагаж гүйдэг шиг хүмүүсийн дундуур гүйн алга боллоо. Хойноос нь юу ч хэлж амжилгүй алдчихав. Харин үлдсэн бид хэд бие бие рүүгээ гайхан харсаар. Би одоо ч гэсэн "найзуудынхаа" нэрийг огт мэдэхгүй, яаж яваад нийлчихсэнээ санахгүй байна. Гэтэл манай жигтэй залуу, энэ газар надад нэг л хэвийн бус санагдаад байна гэсээр нөгөө охин шиг хүмүүсийн дундуур алхаад алга болов. Би бас л хаашаа, яах гэж, юу гээд асууж амжилгүй л явуулчихав. Энэ үед хүмүүсийн дундаас дэрэвгэр даашинзтай, 19 дүгээр зууны баячуудын эхнэр болов уу гэмээр авгай нар инээмсэглэсээр бидний хажууд гарч ирлээ. Маш уриалгахнаар манай нөгөө гуравтай мэндчилэн танилцаад, надтай инээмсэглэн мэндлээд нөгөө хэдийг маань аваад явчихав.
Эргэн тойрноо ажиглаад, ямартай ч хүмүүсийн дунд ороод юу байгааг сонирхохоор шийдлээ. Халаасандаа гараа хийдэг зуршлаараа хийтэл, гар утас байна. Орчинтойгоо харьцуулбал нилээн сонин парадокс. Нэг ч хүний дугаар байхгүй, ажилладаг эсэх нь мэдэгдэхгүй, ер нь тэгээд утас эсэх нь ч эргэлзээтэй. Гэвч эргэн тойрон маань илүү сонирхолтой байсан тул буцааж халаасандаа хийн алхлаа.
Гэтэл шаргал үстэй өндөр нэгэн эмэгтэй өөдөөс бүжиглэх гүйх хоёрын дундуур хүрч ирэн хоёр гарыг маань барин дуулах ярих хоёрын заагаар "Чи л надад туслах ёстой" гэсэн утгатай юм хэллээ. Үнэнийг хэлэхэд надад гуйлга гуйж байгаа юм шиг санагдаад гараа угз татан явах хэрэгтэйгээ хэлээд холдов. Хэд алхаад эргээд хартал бүсгүйн нүд "Чи миний хэлснийг ойлгосонгүй дээ" гэсэн шинжтэй харагдав.
Үнэхээр оньсого шиг байна. Энэ олон хүнтэй газар яг л зах шиг, гэвч юу зарж байгааг нь хайсаар бүтэн өдрийг өнгөрөөв. Хаана ирснээ, юу болоод байгаа талаар ойлгож байгаа нэг ч зүйл алга надад.
Булан тойрон эрх ямбыг үзүүлсэн хэсэг хүн гарч ирсний дотор ямбатай авгайчуултай цуг явсан манай гурав харагдлаа. Би ч бөөн баяр тэдэн рүү гүйх шахам очтол, бүгд эелдэг мэндчилээд оройн хоол идэхээр явж буйгаа хэллээ. Хоол гэж хэлэх үед нь л шууд өлсөж эхлэв. Ресторан руу явах хооронд, манай хоёр эгчийн нэг, залуудаа биеэ үнэлдэг байсан болов уу гэж таагаад байгаа эгчтэй ярилцав.
-Энэ хот гэхэд жижигхэн, тосгон гэхэд их соёлжсон газар байна. Яг ажил гэхээр зүйл хийдэг хүн байхгүй, хийдгүүд нь мөнгө олох гэж хийдэггүй. Дэлгүүрийн худалдагч чамаас мөнгө авахгүй, өгье гэсэн ч эднийд мөнгө гэдэг ойлголт байхгүй. Сонирхолтой нь хотоос гарах зам би өдөржин явахдаа олж харсангүй. Машин байх шинжгүйг чи харсан байх, морь, тэрэг гээд аль нь ч байхгүй. Сонин газар боловч надад их таалагдаж байна, зөв хүмүүстэйгээ ч олж танилцлаа гэж байна.

Хоолны газар ороод ширээний ард суух зуур хүмүүс ярилцана. Үнэн хэрэгтээ би тэдний юу ярьж байгааг огт ойлгохгүй байлаа. Магадгүй анхаарлаа өөр зүйлд хандуулаад сонсохгүй байсан ч байж болох юм. Ямартай ч манай ах хүү аль хэзээний английн сурвалжит гаралтай хүн шиг болчихсон, над руу нүдний шилнийхээ дээгүүр харан, гаансаа баагиулан, чи ч залуу байгаа болохоор их сониуч байх нь аргагүй гээд юу ч болсон шинжгүй сууна.
Энэ бүхэн надад огт таалагдахаа болилоо. Уучлаарай гэж ширээний ард буй хүмүүст хандан хэлээд гарч одов. Хоолны газраас гараад зүүн тийшээ харвал тавиад метрийн цаана буй нэгэн аркийн эргэн тойронд насны хувьд ойролцоо, гэхдээ байр байдал нь бусад хүмүүсээс нилээн ихэмсэг шинжтэй залуучууд харагдлаа. Эргэлзэж тээнэгэлзэх юу ч үгүй шууд л тэр зүг рүү чиглэн аркаар ортол, ямар нэг юмны клуб шинжтэй газар байв.
Урагшаа алхах тусам хөл бадайрна, ялангуяа эргэн тойрон дахь хүмүүсийн өлсгөлөн харц жихүүцэл төрүүлнэ. Харин яг энэ үед манай жигтэй залуу хүмүүсийн дунд харагдлаа. Бөөн баяр түүн рүү очин, энэ юун учиртай газар вэ гэвэл, тэрээр нөгөө эгчийн хэлснээс эвгүй зүйлүүдийг хэлэв.
- Хаана байгааг чинь хэлэхийн өмнө, эргэн тойрноо сайн ажиглахыг хүсье. За за чамд хялбарчилж өгье. Ам руу нь хар!
Бүх хүний ам руу нь ээлж дарааллуулан харлаа. Бүгд адил, ярзайсан шүднүүд, урт соёо.
-Яг вампир шиг харагдаж байна.
-Аанхаан, яг зөв.
-ЮУ?!
-Тийм ээ тэд цус сорогчид.
Миний хувьд айх сандрах шууд зэрэгцэв. Амнаас үг гарахгүй, юу асуухаа, яах аа ч мэдэхгүй түгдчин сандарч эхлэв. Харин нөгөөх маань, тайван бай. Тэд бид хоёрыг яах ч үгүй, гэхдээ одоохондоо.
-Тэгээд хэзээ?
-Өнөө шөнө.
-Өнөө шөнө өө?
-Тийм ээ, гэхдээ үгүй ч байж магадгүй.
-Юу гэсэн үг вэ?
-Чамд би олж мэдсэн зүйлээсээ хэлж өгье. Энэ газрыг цус сорогчид захирдаг. Би энд залуучуудынх нь клубт орчихоод байж байна. Манай нөгөө гурвын уулзаж байгаа хүмүүс бас цус сорогчид, гэхдээ гэрийн эзэгтэй нар гэх юм уу даа. Харин жинхэнэ удирдагчид нь зөвхөн "хоолны шөнө" л гарч ирдэг.
-Хоолны шөнө өө?
-Тиймээ, тэд сардаа нэг удаа хэсэг хүмүүсийг сонгон авч хооллодог. Өнөө шөнө бол хоолны шөнө.
-Юу ч хэлэхээ мэдэхээ байн хэсэг зогслоо. Чи энэ бүгдийг яаж мэдэж авсан юм? Хоол болдог хүмүүс нь хаана байгаа юм?
-Чиний өдөржин явсан газар тэр хүмүүс чинь л байлаа. Чи эргээд сайн бодвол, манай бяцхан охин цус сорогч хүүхдүүдийг дагаад гүйсэн юм. Жирийн зүйл харсан бол тэр тийм хурдан алга болохгүй. Би харин эднийг олж харсан юм. Хамгийн сүүлд чи ганцаараа үлдээд хаачихаа мэдэхээ байсан учир нь хэн ч чамайг сонирхоогүй. Хүмүүс мэдээж сонирхсон л байгаа. Гэхдээ тэд чамтай ярихаас эмээж байгаа.
-Яагаад?
-Бид хэд бүгдийн анхаарлын төвд байгаа. Харин чамтай хэн нэгэн ярих юм бол тэр цус сорогчдын анхааралд өртөнө. Тэдний анхааралд өртөнө гэдэг хүсэх зүйл биш болохыг чи өөрөө бодоод олчих байх.
Өдөржин яваад юу ч олж мэдэж чадаагүй, тэр бүсгүй яагаад тийм сонин байдлаар ярилцсаныг нь одоо л ойлгов.
-Чи энэ бүгдийг яаж мэдэж авсан юм?
-Энэ клубынхнээс.
Түүний энэ үг дотор жихүүцэл төрүүлэх шиг болов. Яаж ярьж чадаж байнаа?

Надад одоо яаж өөрсдийгөө амьд үлдээх вэ? гэдэг асуулт л тулгарав. Тэд өнөө шөнө хэсэг хүмүүсээр хооллоно. Тэр нь бид зургаа бол яах вэ?
Хамгийн түрүүнд бяцхан охиноо олох хэрэгтэй юм шиг санагдлаа. Гараад ийш тийшээ харав, дэмий л горьдлого. Тэгээд шууд нөгөө хоолны газрыг зүглэлээ. Дотор нь нөгөө хэд чалчсаар, манай гурав идэн, нөгөө хэд нь халбага сэрээгээ зүгээр л хөдөлгөнө.
Ах хүүг шууд татан ярилцах хэрэгтэй байна гэж хэллээ. Түүний царай хүрэнтээд, уучлал эрэн ширээний араас өндийв. Бие засах өрөөний ойролцоо очоод, манай хүн учиргүй зандран:
-Чи яаж байна, юу болоод байгаа юм?
-Тайван бай, би танд тийм ч таатай бус зүйл дуулгах гэж байна гээд, мэдсэн бүгдээ ярьж өгөв.
Түүний нүдэнд айдас хуран, ээрч эхлэв.
-Та гол нь тайван байх хэрэгтэй, нөгөө хоёртоо хэл. Айж сандарч болохгүй шүү. Би сая хажууханд буудалд өрөө авчихлаа. Тэнд намайг хүлээж байгаарай гээд түлхүүрээ өгөв. Тэрээр юу ч хэлэлгүй толгой дохин бид хоёр саллаа.
Миний хувьд зургаа дахийгаа олох чухал байв. Хүн их цугласан нөгөө талбай дээрээ очлоо. Гэтэл хаанаас ч юм тэрээр гүйгээд гараад ирэв. Гайхан түүнийг харвал юу болоод байгааг гадарласан бололтой.
-Яасан, юу болсон?
-Тэр хүүхдүүд, муухай хүүхдүүд, бишээ аймар хүүхдүүд байна лээ гээд өөр юм хэлсэнгүй.

Үдэш бид өрөөндөө цуглацгаав. Харанхуй болох мөчид бүгдийнх нь айдас улам нэмэгдэв. Ганц том ортой өрөө болохоор тавуулаа шахцалдан хэвтэнэ. Үнэн хэрэгтээ айсан улсуудад харин ч сайхан байв. Манай жигтэй залуу харин цонхны хажуу дахь буйдан дээр тухлан, шилэн аяганд хийсэн мөстэй ямар нэг юм шимэн тамшаална. Тэгснээ гэнэт, та хэд айх хэрэггүй ээ. Өнөө шөнө лав бидний ээлж биш.
-Чи яаж мэдэж байгаа юм?
-Тэдний хувьд бид шинэ хүмүүс, үнэхээр сонирхолтой байгаа.
Би үүнд итгэхийг хүссэн боловч, айдас дийлээд байлаа.

Гадаа нэгэн эмэгтэйн орь дуу тавин уйлах дуунаар сэрэн харвал өглөө болсон байв. Бид биш байлаа гэх бодлын хажуугаар юу болсон бол гэсэн бодол орж ирэн шууд л гарлаа. Хотын талбай дээр нэг эмэгтэй газар сөхрөн сууж уйлна. Дэргэдээ байх нэгнээс, яасан бэ гэж асуувал:
-Өглөө тэр гэртээ ганцаараа сэрсэн бололтой. Гэрийнхнээс нь нэг ч хүн байгаагүй гэж байна.
Хотынхон түүнийг хэсэг харж зогсож байгаад, тайвшруулж эхлэв. Ингээд бүгд эрэлд гарлаа. Хаагуур хайхаа, ер нь хайх талаар сайн ойлголтгүй би нөгөө хэдээ дагуулан бусад хүмүүсийг дагаад яваад л байлаа. Өдөр нар эгц дээрээс төөнөх үед олцгоов.
Бүсгүйн нөхөр, гурван охин, нэг хүү, гэрийн үйлчлэгч хоёр бүсгүйг бүгдийг нь нэг нүхэнд зэрэгцүүлэн хийсэн аймшигт дүр зургийг бид бүгд харцгаав. Хотынхон хоорондоо юу ч ярилгүй, яг л нэг хүн шиг бие биетэйгээ ойлголцон оршуулах ёслолыг чимээ гаргалгүй хийж дуусгав. Гашуудаж болохгүй, дуу авиа ч гаргаж болохгүй. Чимээ гаргасан нэгэн шууд золиос болсон түүх бий.
Үүний дараа бүгд байр байрандаа ирцгээн, юу ч болоогүй юм шиг амьдрал нь үргэлжилнэ. Харин манай жигтэй залуу хүмүүстэй ярилцан улам ихийг олж мэдэхийг оролдоно. Хэдэн өдрийн дараа тэрээр гэнэт бид эднийг алах хэрэгтэй гэж шууд хэлэв. Миний нүд орой дээр гаран,
-Яаж тэр үү? Эд чинь кинон дээр гардаг цус сорогчдоос шал өөр юм. Өдөр нартайд юу ч болоогүйм шиг явдгаас эхлээд
-Тийм болохоор л би хэдэн өдөр мэдээлэл цуглууллаа. Бид үүнийг хурдхан ярьж төлөвлөгөөгөө гаргахгүй бол тэд удахгүй гараад ирнэ. Хооллосноосоо хойш хоёр долоо хоног тэд хаашаа ч гардаггүй юм байна. Бидэнд одоо гурав хоног үлдсэн гэж хэлэхийг хоолны газар сууж байсан бусад хүмүүс сонирхон,
-Чамд ямар төлөвлөгөө байгаа юм? гэвэл өөр нэгэн,
-Бидний хувь заяа энэ, чи битгий биднийг бүгдийг нь алуулах гээд бай! гэвэл манай жигтэй найз маань урьдын адил тайван, өөртөө итгэлтэй байдлаар,
-Миний олж авсан хамгийн чухал мэдээлэл бол, хооллохоос гурав хоногийн өмнөөс тэд өлсөж эхлэн, шокалад амандаа хайлуулан уудаг. Энэ үедээ тэд хамгийн сул дорой болж эхэлдэг...
Read more