Monday, August 31, 2009

Саваагүй нохой саранд хуцна

Энэ үгийг шууд утгаар нь ойлгоод төсөөлөхөөр нэг далчигнасан нохой шөнө болохоор сар луу хуцаж байгаа дүр төрх нүдэнд буугаад байдаг юм. Мэдээж нохой хуцаад сарыг яахав, сар хичнээн том байлаа гээд нохой хуцсаны төлөө ямар нэг юм болох биш. Цаад сар бол нохойг мэдэх ч үгүй байгаа. Магадгүй мань нохойг бусад нохой нь хараад биширдэг байж болох юм л даа. Яаая энэ сар луу хуцдаг гүйээ бөх зүрхтэй "лаг гар" юмдаа гэж боддог байж болох.
Энэтхэг ирээд "I'm from Mongolia" гэдэг үгийг хэдэн зуу хэлж байна. Монголыг мэддэг хүн үнэхээр цөөхөн юм. Харахад нэг сургууль соёлд сурч боловсорсон болов уу гэмээр хүмүүс нь л мэдэх юм. Түүнээс биш оюутнууд нь хүртэл мэдэхгүй. Гудамжинд, зах дээр тааралдаж байгаа халтарууд нь бол бүр Африкийн улс уу гэхийг нь яана. Мэдээж хэрэг газар нутгаараа 16д ордог энэ улсыг мэдэхгүй байна гэдэг тухайн хүний л ямар түвшинд байгааг харуулж байгаа хэрэг.
Нэг зах дээр явж байхад Африкийн орон уу гээд хэдэн залуус асуусны дараа нэг хөгшин хажууд ирээд:
- Эд нар чамайг Африкаас ирсэн гэж бодоод байгаа юм уу?
- Тийн
- Чи хаанаас ирсэн юм? ...Африк юм уу?
- Мэдээж үгүй.
- Харин тийн. Эд нар одоо юугаа бодоод байгаан. Чам шиг ийм цагаан царайтай /зүүн ази гэсэн санаа/ залуу Африкаас ирсэн байж болох уу? Яаж болох юм бэ? гээд жоохон явж байснаа л "How can be..." гээд хажууд яваад байсан юм. Хөгшин бол өөрийнхөө орны залуучуудаас их л ичээд байгаа нь харагдаад байгаан.
Гэхдээ би энэ бүх зүйлийг өөр талаас нь харж дүгнэх хэрэгтэй болов уу гэж бодлоо. Энд Хятадыг мэдэхгүй хүн гэж үгүй. Бас дээр нь хятдуудыг маш их үзэн ядна. Хаа газар хүмүүс хятдуудыг үзэн ядах юм.
Гамби гэж улсын 40 гаруй насны хүнтэй нэлээн хэдэн цаг ярилцаж суусан юм аа. Нөхөр бол 3 үеэрээ "ambassador" хийчихсэн том "гар". Хаанаас нь ч харсан пад хар сармагчин шиг ч гэлээ сэхээтэн гаралтай сэхээтэн хүн гэсэндээ сэтгэлгээ нь их сонирхолтой.
-Танай монголчууд тайландуудтай найзууд байх ёстой. Учир нь Тайланд Хятад 2 дайсан, Монгол Хятад 2 дайсан, тэгэхээр миний дайсны дайсан манай найз байх ёстой. Олон улсад энэ л үйлчилдэг гэж байгаан. Тийм болохоор бид 2 бас найз гэж байна.
- Хятад танайх 2 асуудалтай?
- Мэдээж, Хятадтай бараг бүх л улс асуудалтай.
За ер нь бол анх бичиж эхэлсэн юм жоохон хазайх гээд байна. Буцаад сэдэвтээ оръё. Энэ Хятад гэж нэг аймар газар байнаа. Магадгүй бид үзэн ядахаа больж тэднээс суралцмаар ч юм шиг. Бид хужаа хужаа гээд үзэн ядаад байхад, тааралдсан хужаа оюутнууд Монголын талаар бараг мэдэхгүй юм. Их л сайндаа бид 2 чинь хөрш орных юм байшд гэдгээс өөр үг хэлж мэдэхгүй байгаам.
Харамсалтай боловч үнэн нь бидний хэмжээ ийм л юм даа.
Read more

Tuesday, August 18, 2009

Авгай авмаар санагддаг байшд

Долоо ч хонолгүй авгай авмаар санагддаг байшд. Нөгөө авгай авахгүй энээ тэрээ гээд байдаг нөхөр чинь харин бүр нэг авгай авмаар санагддаг байна.
Авгай авах чинь ер нь их хэрэгтэйм байна. Гэртээ байхдаа ч яахав ээжээрээ хоол хийлгэнэ, ааваасаа мөнгө авчихна, писигээ асаагаад интернэтэд орчихно, интернэт болохгүй бол ISP компани руугаа утасдаж баахан загнана. Тэгээд усанд ороод гараад дэмий тэнэнэ. Ажил төрөлтэй хүмүүсийг зүгээр байлгахгүй шаналгана. Ёстой нээрээ нэг сайхан байжээ.
Энд ч ер нь ялгаа бараг байхгүй л дээ. Бүр ч чөлөөтэй. Хэдэн цагт хаана юу хийж явааг аав ээж 2 ямар мэдэх биш. Бүх юм чөлөөтэй. Харамсалтай нь хувцас муухай болоход угаалгын машинд хийгээд эргүүлчихдэг байсан бол энд харин тийм юм алгаа. Гараараа угаана, мэдээж залхуурна.
Тэгээд ер нь ойрдоо өлсгөлөн гэдэс, залхуу зан 2оо хооронд нь тулалдуулаал. Хамгийн зэвүүн нь 2лаа ялаад байгаамаа. Бэлэн гоймон идээл, эсвэл гарч нэг юм олж идчээл. Гаднаас оруулж ирсэн хоолных нь халуун ногоог ээ. Ходоод хонхолзоод байдаг, саванд хоол байгаад байдаг. Харин би идэж чаддаггүй. Гэхдээ л ингэж хэр удхав дээ. 7 ч хонолгүй авгай авмаар санагдана гэдэг удахгүйг илтгээд байгаам л даа.
Хувцас хунар угаагаад цэвэрлээд өгнө, хоол унд бэлдээд өгнө... Гүйээ нээрээ энэ хүмүүсийн яагаад авгай авдгийг ойлгож эхэлж байх шиг.
Read more

Sunday, August 16, 2009

Гоожуур vs Ажаксмаа

Ойрын үед интернэтэд нэг ийм балай юм баахан боллоо. Тэгээд энэ талаар нь хүмүүс баахан хэрэлдэж гарах юм. Бичсэн болгон нь л өөрийгөө лут ухаантай, ихийг мэддэг, энэ талаар дүгнэлт хийх чадалтай гэж бодоцгоох юм. Тэгээд бодлоо, би ер нь юугаараа дутдаг юм. Адилхан өөрийнхөө дүгнэлтийг хийе.
Гоожуур гэж хэн бэ? Энэ хүнийг хэдэн настай гэдгийг би мэдэхгүй. Тэр Соёлоо ч гэнэ үү тэр нөхөр ч юм уу бүү мэд, тодорхойгүй. Гэхдээ бичсэн юмыг нь уншиж байхад 25-35 насны болов уу. Бичиж байгаа юм нь логиктой, мань хүн тэнэг биш ч бас тийм ч ухаантай хүн бол бас биш. Хэт их хараал хэрэглэдэг нь бодсон санаснаа зүгээр илэрхийлж чаддаггүй хүн шиг санагддаг. Гэхдээ л ямар ч л байсан Монголын нийгэмд хэрэгтэй дуу хоолой болж чаддаг хүн. Эмэгтэйчүүдийг хэт доромжилж, хэлэх хэлэхгүй үгээр хэлдэг нь бол тусдаа асуудал. Бас тэр зураг хөрөг тавих ч гэсэн бас л тэс хөндлөн ойлголт. Нийгмийг цочроож, юм ойлгуулах гэж байгаа бол уул нь арай өөр арга хэрэглэх хэрэгтэй. Харин Гоожуурын зорилго бол тийм биш. Зүгээр л бусдын анхааралд өртөх, бусдад нөлөөлөх зэрэг нийгэмд тодорхой байр суурь эзлэхийг хүссэн хүний л хийдэг ажил.

Харин Ажаксмаа. Энэ хэрвээ тэр Төгөлдөр мөн бол миний анх бодож байснаас арай ахмад юм. Чадалтай залуу мөн үү гэвэл мөн. Төгөлдөрийг шүүмжилж, муулж байгаа хүмүүс их байна. Гоожуур бол өөрийгөө аваад явж чадна, гэтэл чи мэддэг юмаа мөнгө болгож чаддаггүй ч гэх шиг. Энэ үгийг хэлж байгаа хүмүүс өөрсдөө үнэхээр өрөвдөлтэй. Ер нь бол Монголд Хакер гэж хэн бэ гэдгээ ч хүмүүс мэддэггүй шүү дээ. Гоожуурыг хакдаад, дээр нь Ажаксмаа гээд бичсэн. Төгөлдөр хэрвээ өөрийгөө гэж мэдэгдэлгүй өнгөрсөн бол Гоожуур үхсэнээ мэдэх юм. Гоожуурт үүнийг мэдэх мэдлэг чадвар, ухаан, ерөөсөө юу ч байхгүй. Тэгвэл яагаад Ажаксмаа гэж өөрийгөө мэдэгдсэн юм?
Ерөөсөө Хакер гэдэг бол захын дуракын болж чаддаг зүйл биш. Харин гараад 5 орноор аялаад, үзсэн харснаа хараалын үгтэй нийлүүлээд бичихэд л Гоожуур болчихно.
Тийм болохоор Хакер болж чадсан, ер нь тэгээд хакер болно ч гэж байдаггүй юм. Хак хийж сурах л гэж ойлголт бий. Тийм болохоор бусдаас илүү түвшинд байгаа, бусдаас илүү ихийг мэддэг энэ Хакер гээч хүмүүст зүгээр л нэр төр хэрэгтэй байдаг. Тэд мэддэг чаддагаа бусдад үзүүлж харуулахыг л хүсдэг. Энэ бол дан ганц хакеруудын характер ч биш. Ерөөс энэ өндөр түвшний IT-ийн мэргэжилтнүүдийн характер. Өндөр түвшинд хүрээд ирэхээрээ хак хийж сурдаг. Энэ характерийн хүчээр opensource гээч юм ч хөгжиж байгаан, opensource хөгжсөний хүчээр мэдээллийн технологи хөгжиж байгаан. Ийм хүмүүс мөнгөний төлөө улайрдаггүй, ийм хүмүүст тэр нь сонин биш. Мөнгөтэй гэдгээрээ биш, мэдлэгтэй, чадвартай гэдгээрээ л бусдад гайхуулдаг хүмүүс.
Хакерууд мөнгө залилжээ гэсэн юм энд тэндээс уншсан хүмүүс хакер гэхээр л аюултай, мэддэг юмаараа мөнгө л хийдэг, нүд нь улаанаараа эргэлдсэн хүмүүс гэж ойлгодог. Тийм биш. Тэр хүмүүсийг чинь хакер гэдэггүй юм. Хакерууд юмыг хөгжүүлдэг юм. Одооноос эхлээд "Гоожуур дот ком"-ын хамгаалалт сайжирч, аюулгүй байдалдаа анхаарал тавьдаг болсон биз. И-мэйлийнх нь пасс ижилхэн байсан гэсэн, бодвол муу яахуу-ийн пасс л биз. Иймхэн юм байж тэр Гоожуур бас бүлт үсрэхээ болих л хэрэгтэй.
Ажаксмаа эхнэр, 2 хүүхэдтэй гэсэн. Тэр 3-ыгаа бодоод л түүнд хэцүү байгаа байх. Түүнээс биш өнөөдрийн нөхцөл байдал түүнд сайхан байгаа гэж бодож байна. Түүнээс илүү хак хийчихсэн, түүний хэмжээнд дөхөж очих хакер өнөөдөр Монголд алга.
Read more

Thursday, August 13, 2009

Гадаад хүн

Монголд байхад гудамжаар алхаж байхад хааяа нэг гадаад царай харагдана. Өө энэ нэг гадаад явж байна... зундаа ч бас их харагдана. Ер нь жуулчид овоо их ирээд гадаад хүн харагдана гэдэг тийм сонин зүйл биш. Харин хааяа нэг хар царай харагдах л нэг тийм сонин.
Тэгсэн харин энд ирсэн чинь би өөрөө жинхэнэ гадаад. Гудамжаар зүгээр явах хэцүү. Баахан халтар царайнууд байдгаараа ширтэнэ. Зүгээр өнгөрөхгүй тээр тэр холоос гараа даллана, мэндэлнэ. Зарим нь яг эвэртэй туулай үзсэн юм шиг, эсвэл харь гаригийн хүн, бүр эсвэл дэлэнгүй үнээ ч юм уу. Юу ч гэмээр юм бэ дээ.
Яагаад гэвэл хэн ч намайг хаанаас ч харсан би гадаад хүн. Тэр болгон гадаад хүн байдаггүй, сурах гэж ирсэн оюутнуудаас өөр гадаад хүн бараг байхгүй. Тэр тусмаа зүүн зүгийн азиуд бүр ховор. Гэхдээ одоо яахавдээ.
Аан тийн үргэлж бусдын анхааралд байхыг хүсдэг хүмүүс наашаа ирээрэй. Хүмүүс тасралтгүй харна. :D Read more

Wednesday, August 12, 2009

Тэмдэглэл 1

За ингээд би гэж хүн Энэтхэгт ирчихвээ. Өнөөдрөөс эхлээд блогоо гэрээсээ биш харь орноос бичих боллоо доо. Их л халуун гээд байсан зүгээр л байна. Гэхдээ сонирхолтой нь зүгээр л хөлрөөд байх юм.
Гэрээсээ гараад 2 хоног,3 өдөр болчихлоо. Энэ хугацаанд Хятад Энэтхэг гэж хамгийн олон хүн амтай 2 улсад байлаа. Өөрийнхөө таньдаг нийт хүнээс олон хүнтэй ярилцлаа.
3 сая хүрэхгүй хүнтэй улсаас 8 сая хүнтэй хотод ирэх бас ч сонин байна шүү. Балиар заваан гэж жигтэйхэн. Замбараагүйгийн талаар бол ярих ч юм биш.
2-р курст байхдаа Энэтхэгийн засгийн газрын шалгалт өгөөд унаж байлаа. Тэр үед төгсөөд мастерт харин заавал явна даа гэж өөртөө хэлж байсан юм. Тэгсэн өнөөдөр ингээд хүрээд ирлээ. Зорилго тавиад тэрэндээ хүрдэг юм байна гэж өөрөө өөртөө баярлах шиг.
Заза тэгээд хүний газар 3 жил... амаргүй ч гэсэн сайхан байна байх гэж найдаж байна.
Хээрийн шувуу нисэн үл хүрэх газраас хүний хүү юу авчрахаа өөрөө мэднэ дээ. Read more