Monday, February 16, 2009

Эго буюу БИ

Миний бусдад таалагдах шалтгаан, бас бусдын дургүйг хүргэдэг шалтгаан хоёр яг адилхан нэг зүйл байдгийг мэдлээ. Тэр нь юу вэ гэхээр Эго.
Эго гэдэг үгийг толь бичигнээс харвал аминч үзэл, биеэ өргөмжлөх гэсэн байгаа. Би эго ихтэй хүн гэхээр хүмүүс шууд үзэн ядаж эхэлдэг. Тэгсэн мөртлөө надаас гарч байгаа эго тэдэнд таалагддаг.
Саяхан нэг хүний блог уншлаа. Тэгсэн нэлээн эго той, бичлэгүүд нь үнэхээр их таалагдваа. Бүх бичлэгийг уншаал байлаа. Тэгсэн яасан гээч? Миний блог байдиймдаа.
Ингээд өөрөө өөрийнхөө фен гэдгээ ойлголоо. Сонин шүү. Ингэнгүүт ямар олон хүний дургүй хүрэх болоо? Гэхдээ ямар хамаа байна. Үнэнээс бултах арга байхгүй. Тэгээд ч эго ихтэй байна гэдэг муу зүйл биш. Харин ч сайн. Яагаад?
Яагаад гэвэл өөрийгөө хайрлаж чаддаггүй хүн бусдыг хэзээ ч хайрлаж чадахгүй. Эго гэдэг бол ерөөсөө л өөрийгөө хайрлах үзэл. Өөрөөр хэлбэл яг л өөрөө юу ч үгүй байж бусдын төлөө зүтгэх нь бүтэхгүй зүйл гэдэгтэй агаар нэг ойлголт.
Тэгвэл яагаад хүмүүс "би та нарын л төлөө" гээд орилоод байдийн бэ? Яагаад гэвэл тэгж орилох нь өөрт нь ашигтай болохоор, орилж орилж ганц нэг юм хийсэн нь эргээд өөрт нь хариу болж ирдэг болохоор л тэр.
Сонирхолтой шүү. Бүх хүнд эго байдаг. Тэгсэн мөртлөө бүгд өөрийнхөө төлөө бусдыг золих дуртай байдаг. Яг өөр шиг нь л өөрийнхөө төлөө байдаг хэн нэгнийг өөрийнх нь төлөө бүхнээ зориулаасай гэж хүсдэг. Сонирхолтой хүнээс юм авсан бол эргүүлж өгдөг гэдгээ умартдаг. Яг энэ умартдаг байдал нь хүний эго-г эго биш болгодог. Учир нь эго бол хүнлэг чанар. Харин хэн нэгнийг хохироож, өөртөө ашигтай болгодог тийм нөхцөл байдал огт биш. Эго бол ёс суртахуун. Эго бол зарчим.
Би зарчим баримталдаг, би ёс суртахуунтай хүн гэж хэлэхэд хүмүүс наадах чинь юу юм гэдэг. Зарчим, ёс суртахуун гээчийг хүн хүндээ тайлбарлаж тийм ийм юм гэж хэлэх ямар ч аргагүй. Энэ 2 зүйлийг хүн гэр бүлээс, орчин тойрноосоо, найз нөхдөөсөө олж авдаг. Мөн сонгодог зохиолуудаас авч болно.
Хүн бүхний олж авсан зарчим, ёс суртахуун ижил байх албагүй. Буруу зарчим, буруу ёс суртахуун гэж байхгүй. Соёл ялгаатай байдагтай адил, ялгаатай л гэж байна. Муу ч гэсэн ойлголт байхгүй.
Харин зарчимгүй, ёс суртахуунгүй байна гэдэг өөрөө муугаас ч долоон дор. Эго байхгүй байна гэдэг хувь хүний хувьд аюул. Хувь хүн өөртөө аюул учруулна гэдэг орчин тойрондоо ч аюул учруулна гэсэн үг.

3 comments:

Anonymous said...

bi bodohdoo ego bolon oortoo hairtai bh 2iig shal uur yum gj bodoj bna...
uurtuu hairtai bna gedeg ni uuriiguu hundeldeg uuriiguu dord uzdeggui... uuriihuu uzel sanaand itgeltei baidag uurtuu itgeltei baidag ooroor helbel jinhene erh cholootoi hun... harin ego-goo tetgedeg hun gedeg bol ooriihoo tolind tussan dursdee duralsan, ooriinhoo nuurand tussan dursdee duralsn... ooroor helbel bodit bish zuild, tusgald duralsn... huwia hicheelsn tiim baisnaara bi tsadna gj boddog humuus bh aa... getel uurtuu hairtai hun gedeg ooriinhoo az jargaliin toloo busdiig hairlaj baidag... tuund uuriinhuu toloo oortoo hairtai bhiin toloo huwia hicheeh ataarhah geh metiin zan baidaggui... zaza yerunhiiduu sanaag maani oilgosn bolwuu... heterhii ih yum bicheed bna... yostoi l awah geehiin uhaanaaraa awhaa awaad geehee geegeere... (chinii ugiig ishlel bolgoloo shuu... ene ug taalagdsan :D)... amjilt nz a...

mootsoo said...

Чиний яг энэ хэлж байгаа шиг чинь Эго гэж зүйлийг хүмүүс буруу ойлгоод байдаг болохоор л энэ бичлэг бий болсон юм. Дахиад уншвал чиний хэлж байгаа чинь бишээ гээд хэлцэн байгаа даа уул нь :).
Гэхдээ тэгээд ёстой л одоо өөрийнхөөрөө ойлгодоо. Бичсэн зүйлд маань хэрэгтэй юм байсан бол, тэгээд бас ганц ч гэсэн юм бодогдуулсан бол тэгээл болоо ;-)

Santana Saikhanaa said...

10 jiliin daraa ene bivhveriig unshaad bichij bn ldaa taniig odoo ene blog oo shalgadag esehiig ch medehgui ym gehdee yu ch gsn biched l orhii.
bi tanii helsen zuiltei sanal niilj bn lda gehdee yg ter uuriiguu hairlah uzliig ego gj nerledeg eseh n hachin hereg ym. bi bas neg site iin niitlel unshsan ym lda teren dr ego gdg n huniig buhimduu utsaartai bolgodog ymr neg mederhui gj bn lee l dee, yg ch uuriiguu shutsen aminch uzel bish esvel uuriiguu dord uzsen uzel ch bish harin busdiig dord uzsen busdiig ul oishooson gadaad yrtuntsiin bolon uuriin goo saihan, az jargaliig olj harhad saad bolj uutai negen bolgodog medremj gsn bn lee. yr ego gdgiig humuus bur tes ondoo2 tailbarlahdaa bugd yg uursdiih n notolgoo tsoriin gants unen shinjleh uhaanii barimt ym shig l bichih ym bn lee. ta ch bas yg tegj bichsen bn. ene bas l ego ilerch bgaagin shinj bh da. tegeed 10 jiliin daraa tani egogiin talaarh uzel uurchlugdsun bol esvel magadgui minii deer durdsan sanaag shuud hudlaa gdgeer bus bas l neg uur untsug gdgeer n huleej avaad hariu bicheed uzerei. bayrlalaa