Saturday, March 28, 2009

Хайр сэтгэл

Цаадах чинь гэнэт хайр сэтгэлийн талаар бодож эхэллээ. Бодох ч юу байхав дээ ер нь нэлээн лайтай романтик нөхөр л дөө. Нэг их хөгширчихсөн юм шиг, нөгөө янгир өтлөхөөрөө гэдэг шиг өнгөрсөн баларснаа гэнэт сөхөж бодлоо. Хайр сэтгэл гэж байдаггүй юм, гээд байдаг мөртлөө ичих ч үгүй 3-н хүнд хайртай гэж хэлээд амжжээ бас. Гэнэн томоогүй насны шохоорхлоос, үнэн сэтгэлийн, арга ядсан уйлагнасан хайр сэтгэл гээд янз бүрээр илчилж байжээ.
Ер нь тэгээд хайр сэтгэл гэж юу юм бэ? Хайрлана хайрлуулна гэдэг юу юм бэ? Хэрээстийн шашныхны хувьд агапе буюу бурхны дээд хайр, эрос буюу эр эмийн доод хайр, мөн тэгээд гэр бүлийн хайр гэсэн 3-н хайр байдаг. Тэдний хувьд энэ нь байж болох. Гэхдээ бидэн шиг, над шиг, атейст бас агностик хүмүүсийн хувьд хайр сэтгэл гэж юу юм бэ?
Болзолгүйгээр итгэх. Надад анх нэг хүн хайр гэж ийм юм байдаг юм гэж хэлж билээ. Одоо бодоход энэ зөв тодорхойлолт ч юм шиг. Бид эцэг эхээ яагаад хайрладаг вэ? Яагаад гэвэл тэдэнд бид итгэдэг, биднийг яаж ч байсан тэд үр минь гээд хүрээд ирдэг, хүрээд ирэх болохоор л тэр. Харин өөр хэн нэгэн тэгж чадах уу? Бараг л чадахгүй. Гэхдээ хэн нэгэн чадаж байвал тэр чамд хайртай. Тэгэхээр болзолгүйгээр итгэх нь хайр сэтгэл яг биш ч гэлээ, энэ бол хайрын эхлэл, энэ байхгүй бол хайр байхгүй.
Харин бидний хувьд гэр бүл, найз нөхдийн гэхээсээ илүү эрэгтэй эмэгтэй хүний /зарим тохиолдолд ижил хүйстнүүдийн/ бие биенээ хайрлах хайр илүү сонирхолтой, илүү чухал байдаг. Харамсалтай нь энэ нь яг юу юм бол?
Миний бодлоор надад итгэдэг, надтай хамт байхыг хүсдэг, намайг харахаараа нүүрэнд нь баясал тодордог, өөд өөдөөсөө харж биш хамтдаа нэг зүг рүү ирээдүйгээ харж чадаж байгаа тэр хэн нэгнийг л надад хайртай хүн гэж хэлэх болов уу? Хэрвээ би түүнд яг дээрх шиг ижил хандаж чадаж байвал, үхэн үхтэлээ энэ байдлаараа байж чадаж байвал үүнийг хайр сэтгэл гэх болов уу? Өнөөдрийн залуу сайхан нас, хүсэл мөрөөдлийг минь харж ирэх биш, өдрөөс өдөрт өтлөх царай, үрчлээтэх арьсыг минь харж, хаяад явах биш, дэргэд минь байж чадаж байвал үүнийг хайр сэтгэл гэх болов уу?
Read more

Friday, March 27, 2009

Тэнэг байх сайхан

Саяхан манай нэг найз надад ийм нэг онигоо ярьж өгсөн юм.
Нэг хүнээс чи тэнэг болох уу халзан болох уу гэж асууж л дээ. Тэгсэн нөгөөх нь бодож бодож тэнэг болсон нь дээр юм байна гэв.
-Яагаад?
-Яагаад гэвэл тэнэг болчихвол ядаж хараад мэдэж чадахгүй шд.
Харин би өчигдөр яг тэнэг хүн шиг байж үзлээ. Машинаа үзлэгт оруулчихаад ирээрэй гээд аав хэдэн төгрөг өгөөд явуулав аа. Эхлээд машинаа сайхан угаалгачихаад үзлэг болж байгаа газар луу явлаа. Хаана нь болж байгаан бол гээд гайхаад байж байтал тээр тэнд нэг цагдаа харагдлаа. Баярлаад давхиад очлоо. Машинаасаа буугаад цагдаа дээр очоод
-Ах та машин үзэж байгаа юм уу?
-Тийн
-Аан шууд одоо танд энд үзүүлэх үү?
-Тийн,
-Би одоо үзүүлчих үү
-Машин чинь аль вэ?
-Аан, юу тэр л дээ, гээд заав
-Эргүүлээд нааш нь харуулаад тавьчих. Татвар төлсөн үү?
-Үгүй, төлдийму? Хаана төлдийн?
-Аан байз,...хөөе хэнээ! Гээд нэг ахыг дуудлаа. Чи энэ дүүгийн бичиг баримтыг нь аваад татварыг нь төлчихөөд хүрээд ир гэлээ. Нөгөөх нь ч яахав шууд л яваад орчихлоо.
Тэгээд ах цагдаа үзэж эхэлвээ. Хаанаас ч юм, тэр хавийн нэг машинаас нэг дуу явж байгаа сонсогдсон чинь ах цагдаа энэ одоо манайхаан солонгос дуу дуулаад байна уу гээд пар пар хийтэл сайхан инээжийнаа. Би ч яахав орчуулаал дуулаад байх шиг байгаан гээд дагаад инээлээ. Ингээд цагдаа ах үзсэн үү яасан бүү мэд, би л машиныхаа хаана юу байдгийг мэдэж авч байгаа хүн шиг 2 юм хамт зогсож байтал нөгөө ах хүү мөнгө төлчихсөн гараад ирлээ.
-За одоо би яахуу ах?
-Ороод чигээрээ явж очоод 2009 гэсэн наалтаа аваад тэгээл болоо.
За гээд яваад орлоо. Тэгсэн харин даатгал хийлгэ гэж байна. За гээд жолоочийн хариуцлагын даатгал төлөөд буцаад нөгөөх рүү яваад орлоо. Тэгсэн оношилгоонд ор гэж байна.
-Эгчээ юун оношилгоо билээ?
-Оношилгоо. Цагдаад үзүүлэх ёстой, оношилгоо хийнэ.
-Сая гадаа цагдаа үзээд шууд одоо наалтаа ав гэсий шд
-Үгүй тэр чинь үзлэг. Оношилгоо...
-Оношилгоо?
-Тиймээ оношилгоо. Ноднин оношилгоонд орсон бичиг чинь байх ёстой. 4 сард байхаа тийм юм хэрэгтэй.
-Аан за гээд гараад машинаасаа ноднингийнхоо бичгийг аваад очив. Нөгөө эгч:
-Аанхаан ийм бичиг 2009 гэсэн
-Аан та түрүүн энийг хэлсэн биздээ?
-Тиймээ энийг хэлсэн
-Ингээд болоо юм биш үү?
-Үгүй ээ, энэ оных хэрэгтэй.
-Айн?..гээд хараад зогсчихлоо.
Тэгсэн нөгөө эгч харин энэ хүүхдэд юм хэлээд хөөрхий даанч ойлгохгүй амьтан байна даа гэсэн шиг харснаа " заза оношилгоондоо ороорой за " гэснээ тамга дараад өгчихөв. Ингээд хажууд нь суусан цагдаагаас наалтаа аваад эргэж хараад чөтгөрийн инээмсэглэлээр инээгээд гэр лүүгээ жийчихвээ.
Ёстой нэг юм хэлээд ойлгохгүй тэнэг нөхрийн дүрд орж гэнэн царайлж явсаар их л хурдан ажлаа амжуулчихдаг юм байна. Ингэж бодохоор тэнэг байх харагддаг ч юм шиг.
Гэхдээ ямартай ч тэнэг байх сайхан л юм байна.
Read more

Monday, March 23, 2009

Юу ч гэмээр юм бэ дээ

Ойрд ёстой нэг дураараа гэхэд дэндүү дураараа байнаа. Хүссэн үедээ унтаж, хүссэн үедээ босч, хүссэн үедээ идэж... ерөөсөө л хүссэн үедээ хүссэн юмаа хийх шиг л болж байна. Нэг бодлын гоё, нэг бодоход муухай ч юм шиг.
Уржигдар орой байхаа, цаг хугацаа алдаад хэзээ юу хийснээ ч санахгүй юм. Хуучин ажлын газраас e-mail ирсэн байнаа.
E-mail нь ингэж эхэлж байнаа. "... нь тэдэн сарын тэднээс эхлэн гэрээ байгуулж, тэдэн сарын тэдэнд өөрийн хүсэлтээр ажлаас чөлөөлөгдсөн. Түүнийг дэмжиж ажиллахад өндөр их амжилт үзүүлэх чадвартай болохыг олж мэдсэн..."
Явуулсан e-mail нь нэг иймэрхүү утга агуулгатай. Тэгээд энийг дахин дахин уншлаа. Юу гэсэн үг болохыг нь ойлгох гэж их хичээлээ. Тэр "олж мэдсэн" гэдэг үг хамгийн эхэнд сонирхол татлаа. Шинжлэх ухааны нээлт хийчихсэн юм шиг утгатай үг. "өндөр их амжилт үзүүлэх чадвартай болохыг" гэдэгтэй нийлүүлж уншвал бүр яалт ч үгүй нээлт хийчихсээн. Юу ч гэсэн нээлт хийсэнд нь баяр хүргэе!!!
Тэгээд тэнд "дэмжиж ажиллахад" гэдэг үг бас байгаа. Бодвол тэр өндөр амжилт гаргуулалгүй, ажлаас гаргаад явуулчихыг бодоход дэмжиж ажиллаагүй гэдгээ хүлээн зөвшөөрөөд байгаа ч юм шиг.
Сонин сонин ойлгомжгүй зүйлүүд их байх юм. Бодвол миний ухаан хүрэхгүй ойлгохгүй байгаан байгооз.
Read more

Wednesday, March 18, 2009

Эрчүүдийн баяр гэнэ үү

Месенжерээр нэг ийм мессеж тархаж байх юм. "Мөнгөтэй охидын хувьд эрчүүдийн баяр, мөнгөгүй охидын хувьд цэргийн баяр". Тэгээд гайхаад юун баяр билээ гээд бодлоо. Тэгсэн чинь цэргийн баяр болж байгаан байна шд. Дараа нь нөгөө мессежийг дахиад уншлаа. Тэр мессежээр бол би мөнгөгүй охин болж таарваа. Мөнгөгүй нь ч мөнгөгүй л дээ, гэхдээ охин билүү гэж гайхаад явж шээлээ. Босоогоороо эвлэгхээн шээчихлээ шүү би. Тэгэхээр би эр юм байна гэж бодлоо.

За энэ ч яахав. Харин энэ "Эр"-чүүдийн баярын тухай ярилцъя. Ер нь яагаад энэ эрчүүдийн баяр болчихсон юм болоо?
Социализмын үед их дээд сургуулиудад цэрэгжилтийн хичээл гэж ордог байсан юм. 45 хоног буу зэвсэгтэй харьцаж, гэнэт дайн болвол бид яах уу гээд эрчүүдээ бэлтгэл офицер болгож, эмэгтэйчүүдээ бэлтгэл сувилагч болгодог байсан юм билээ. Энд тэнд, хөдөө баахан бункер барьж, дайн болоход дотор нь орж хоргодоно гээд. Сонирхолтой нь энэ бункерууд хойд зүг рүүгээ огт байдаггүй, зөвхөн урд байдаг хэдэн аймгуудад байдаг. Учир нь дайсан тэндээс л ирнэ. Улсын хил хойшоогоо даваад гарахад, тэр нь бидний эх орон, ивээлдээ авах ах нар байдаг байсан болохоор тэр.
Энэ бүхнээс болоод нийтээрээ цэрэг, дээд боловсролгүй хэдэн хүн, дээр нь малчид л цэрэг биш. Тухайн үедээ ч гайгүй болоод байсан юм шиг байгаан. Малчид нь олон байсан болохоор. 3-р сард төрсөн цэрэг эмэгтэй 3-р сард "трипл" баярладаг байсныг тооцохгүй бол нэг их назгайрсан баяр энэ тэр гэж болдоггүй гайгүй байсан юм шиг байгаамаа.
Зах зээлд орлоо. Чөлөөт эдийн засагтай боллоо. Худалдаа наймаа эрхлэгчид бараагаа өөрсдийн хүссэнээрээ сурталчлах эрхтэй болоод, янз янзын санаа гаргах хэрэг болсон юм шиг байгаамаа. Тэгэнгүүт энэ Валеньтин малентинаас эхлээд хаа хамаагүй соёлын баярыг хаа хамаагүй тайлбарлаж, хямдрал гэж юм зарлаад бараа борлуулах арга сэджээ.
Эхний хэдэн жилдээ ч гайгүй байж байгаад, сүүлдээ шинэ үеийнхэн гэж хэрэгтэй хэрэггүй, худлаа үнэн янз бүрийн юманд тархи нь угаагдаад, идээний дээж архи, ширээний чимэг архи гэж хөлчүүрхэцгээгээл.
Чингис нэртэй архийг хэр их ууна, тэр хэмжээгээрээ Чингис ах шиг болчих юм бодоцгоогоол, "хараа" хардаа архи байна гэж баясцгаагаал. Баяр гэхээр архи ууна, архи уухын тулд баяр хайна. Ерөнхий сайд нь ч БАЯР, ерөнхийлөгч нь ч энхБАЯР.
Цэрэг татлага болохоор хараа муутай, хөл хугархай, 2 хүүхэдтэй, уушгины багтраатай гээд бүгд л өвчин зовлонтой болцгооно. 3 сарын 18-н болохоор дайн болсон бол буу үүрээд гүйх л байсан юм гэнэ. Хужаа гэхээр нөгөө баахан тахир дутуу хүмүүс чинь Тайсон байсан ч цохиод унагаая гээд бяр чадал нь дийлдэхгүй, мань мэт нь хамаагүй ойртож болохгүй аймшигтай хүчирхэг улсууд болцгооно.
Ингэж хэллээ гээд хоосон толгойгоороо удирдсан гараараа эх орончын цээжээ балбасан улсуудад бариулж идүүлнэ л дээ. Гэхдээ яахав, үнэн үг өөрөө хэн хэлснээс хамааралгүй үргэлж сайхан байдаг хойно.
Аа нээрээ тийн бүх цэргүүддээ Цэргийн баярын мэнд хүргэе.
Read more

Sunday, March 15, 2009

Хаха би ч гэсэн илжиг

Илжигний түүх уншлаа. Илжигний амьдрал сонслоо. Мань илжгийг ч харлаа. Чи илжиг биш байж магадгүй ш дээ гэж хэлж үзлээ. Зориулж нэг бичлэг хийлээ.

Тэгээд ер нь хүн яагаад өөрийгөө илжиг гэж боддог юм болоо гээд бас бодоод үзлээ. Тэгсэн яасан гээ? Нээрээ ч тэгж бодохоос өөр аргагүйм байна энэ чинь. Би тэр бусад илжиг шиг хүнд ачаа даахгүй л дээ. Даахгүй бол би даахгүй байнаа гээл хэлчихдэг, ачаа маань холгоод байвал КАЙФ авах биш харин уурлаж ундууцаад аваад шидчихдэг юм байна. Тэгээд хөдөлгөх гэвэл хөдлөхгүй, ташуурдаад байвал ёолоод урагшлах биш шууд л тийрч орхино. Олон юм яриад байвал харин хазчихдаг балиар ааштай, зөрүүд илжиг юм байна шүү би. Юун тэр сайхан адгуус, тахь хулан, юун тэр арслан барс, бүргэд хангарьдтай өөрсдийгөө зүйрлэх.

Явж явж бид бүгд хүссэн хүсээгүй хүн болж төрсөн өрөвдөлтэй хувь заяатайгаа эвлэрч, илжиг шиг хүнд ачаа үүрч урагшаа зүтгэж, эсвэл илжиг шиг зөрүүдэлж өдрөөс өдөрт өтлөх энэ амьдралаа нэг л өдөр орхиж явдаг юм байна даа.

Би ч гэсэн илжиг, чи ч гэсэн илжиг за
Read more

Friday, March 13, 2009

Өөрийгөө илжиг гэж боддог нэгэнд зориулав

Юуны өмнө чи бид 2 адилхан л олигтой амжилтанд хүрээгүй хүмүүс. Магадгүй чи надаас илүү амжилт бүтээлтэй байх. Гэхдээ энэ хэдхээн өгүүлбэрийг бид 2 яг адилхан амжилтанд хүрсэн гэж бодоод бичье.
Тэгэхээр чи бид 2т нэг л ялгаа бий. Чи өөрийгөө хэний ч чадахгүй зүйлийг чаддаг, даадаг, хүчирхэг илжиг гэж боддог. Хүн ер нь өөрийгөө юу гэж бодно яг тийм л байдаг гэдэг. Энэ үг хэдийгээр юу ч мэдэхгүй зөрүүд тэнэг хүнийг илэрхийлж байгаа юм шиг боловч нөгөө талаасаа маш өөр ойлголт. Хамгийн түрүүнд өөртөө итгэх итгэлийг л хэлж байгаан. Эхлээд өөртөө итгэ, дараа нь хүмүүс чамд итгэнэ. Өөрөөр хэлбэл чи өөрийгөө илжиг гэж бод, тэгвэл хүмүүс чамайг илжиг л гэж бодно. Үнэхээр хачин илжиг байж, өөрийгөө тахь хулан гээд байвал их л инээдтэй зүйл болно л доо. Гэхдээ ийм зүйл чамд хэлэх гээгүй л дээ. Ойлгуулах үүднээс арай өөр жишээ авъя.
Би спортод нэлээн дуртай гэдгийг чи мэдэх байх. Өөрөө тоглох хичээллэхээсээ илүү өөрөө өөрийгөө ялан дийлж амжилтанд хүрч байгаа хүмүүсийг үзэх бүр дуртай. Олимп дэлхийн аварга болсон хүмүүст бүгдэд нь ижилхэн нэг зүйл байдаг. Тэд бүгд аварга болно гэдэгтээ итгэж байсан. Харин өөртөө итгэсэн болгон аварга болдоггүй. Гэвч итгээгүй хүн хэзээ ч аварга болохгүй.
Нэр устай нь хэдэн тамирчны түүх дурдъя.
Нэр устай гэсэн чинь эхний хүний нэрийг санадаггүй ээ. Нэг дугуйчин, нуруу руугаа буудуулаад нугасандаа гэмтэл авсан. Дугуй унах байтугай явж чадахгүй гэж байсан боловч, дугуй унаад Tour de France-ийн 3-н удаагийн аварга болсон.
Бас нэгэн дугуйчин Lance Armstrong. Хорт хавдартай гэгдэж байсан байхаа. Хорт хавдраа ялан дийлээд Tour de France-ийн 6 удаагийн аварга.
Ronaldo Бразилийн хөлбөмбөгчин. 2000 онд гэмтээд, 2 жил болоод, 2002 онд дэлхийн аваргын тэмцээнд орсон. Аварга цол, шилдэг довтлогч болсон. Ингээд болоогүй жил гаруйн өмнө гэмтэл авсан. Уг гэмтлээс эргэж ирж хөлбөмбөг тоглож байсан хүн байхгүй, мөн боломжгүй гэж үздэг. Гэвч нутгийнхаа нэг багт тоглоод хэдхэн хоногийн өмнө гоол хийсэн.
Eduardo- хөлбөмбөгчин. Ноднин тоглолтон дээр шилбэнийхээ 2 ясыг хугалуулсан. Харин энэ жил Arsenal багтаа тоглоод мөн л гоол хийгээд, үнэхээр амжилттай сайн тоглож байна.
Энэ хүмүүс өөрсдийгөө найдваргүй хүмүүс гээд гэртээ хэвтсэн бол найдваргүй хүмүүс л байх байсан. Өөрсдийнхөө хүч чадалд итгэсэн болохоор л ийм амжилтанд хүрсэн.
Илжиг минь чихэнд чинь алт хийсэн ч, ус хийсэн ч сэгсэрдэг ч гэсэн энийг уншаад сэгсрээд хаяна уу сэгсрээд авна өөрөө мэддээ. Чи өөрийгөө илжиг биш, өөр хэн байхыг хүснэ тэгж л төсөөл. Буруу төсөөлсөн, чи үнэхээр жинхэнэ илжиг байхыг үгүйсгэхгүй. Гэхдээ үнэхээр илжиг мөн бол ингэж өөрийгөө өөрөөр төсөөллөө гээд чамд алдах юм байхгүй. Магадгүй илжигнээс арай дээр амьтан гэдгээ ойлгож болох юм.
Read more

Thursday, March 12, 2009

Зөвхөн өөрийнхөө ирээдүйг мэдэж болно гэнээ, ёстой ЧИПУХА!!!

Зарим нь ирээдүйд юу болохыг мэдэхгүй ч гэх шиг, зарим нь мэднэ ч гэх шиг, зарим нь зөвхөн өөрийнхөө ирээдүйг мэднэ ч гэх шиг. /хэхэ үнэндээ би өөрөө л ингэж бичээд байгаа л даа/
Худлаа, наад мооЦоо чинь худлаа ярьж бичиж байгаан. Мэдье гэвэл юуг ч мэдэж болно. Муу сайн гандангийн тэр хавиар байгаа луйварчид ирээдүйг тааж мэдээд байхад, үнэнч шударга би яахаараа мэдэж болдоггүй юм айн. 2009 оны өнгө төрхийг хэлээд өгье за.
Хамгийн сайхан ойлгогдохоор гээд 3сарын 18-наас эхэлье. Энэ өдөр олон эр хүйстэнгүүд гэнэт эх орон хамгаалах болоод архи ууцгааж эхэлнэ. Бодвол бусдыгаа хордуулахгүй гээд нөгөө архи гээч хорыг нь литр литрээр хөнтөрч эхэлнэ. Яг үнэндээ санаа байсан ч чадахгүй л дээ. Хэдэн зуун грамм...ТАС, гүйцээ. Харин эмэгтэйчүүд нь 3 сарын 8-ны хариу гэж бараг өр төлж байгаам шиг гүйлдэнэ. Тэнэг нь төдий чинээ л байхгүй юу. Албатайм шиг 8нд баярлачихаад. За тэгээд 4 сарын 1 гэж нэг балай өдөр байнаа. Зарим нэг нь хүн хуурах гэж оролдно, зарим нь гэнэ улсууд нь хуурагдаж гай болно. Тэгээд уурлана, даанч уурлаж болохгүй гээд ядаргаа болно. Бүр зарим нэг нь хүн цохино, инээ гээд цохисоор тоглоом нь шоглоом болно. Энэ хооронд дахиад нэг цас орж гай болноо. Тэнэг жолооч нар нь мэдрэл юм шиг баахан мөргөлдөнө, тэгээд болоогүй хэрэлдэнэ. Зам бөглөнө, үлдсэн баахан жолооч нь үглэнэ уурлана. Өө тийм, ерөнхийлөгчийн сонгууль болох нь байна шүү. Лав эрэгтэй хүн нэр дэвших нь ээ. Тэгээд нэг ерөнхийлөгчтэй болох л юм байна. Заа тэгээд яриад байвал их юм байнөө. Архигүй өдрийг тэмдэглэж хэдэн нөхөр архи уух юм байнаа. Зун болно, дулаарна, хүйтэрнэ, бороо цас орно. Хавар баахан амьтад дээд сургууль төгслөө гэж хөөрцөглөнө. Бас бүр олон юм дээд сургуульд орно гэж "хөөрцөглөнө". Наадам болох нь ээ. Морь уралдаж, бөх барилдаж, сур харвах нь дээ. Сур харваанд суртай хүн түрүүлж, дааганы уралдаанд даага баян ходоод болж, бөхийн барилдаанд эрэгтэй хүн түрүүлэх нь байна шүү. Гүй ээ нээрээ надад мэдэхгүй юм гэж алгаа. 9 сард хүүхдүүд хичээлдээ явж эхэлцгээгээл, мөн ч олон хүүхэд гэрийн даалгавраа хийхгүй хичээл дээрээ очицгоож байхийн байнадаа. Хүүе ээ энэ чинь юу вэ 2010 он гарлаа шд. 10 он гарна гэж надаас өөр хүн ер нь хэлээгүй байхаа. За цаадах чинь бүр Монголын хэмжээнээс халиад гарчихлаа шүү. Дэлхий даяаараа 2010 оноо тэмдэглэх гээд бөөн юм болох нь. Заза ингээд ерөөсөө дуусгалаа. Цааш нь ярьвал Нострадамус, Ванга 2той зүйрлэгдээд хачин юм болно.
Read more

Маргааш юу болохыг би мэднэ

Маргааш юу болохыг би мэдэхгүй гэсэн л дээ. Гэхдээ би мэднэ. Зөн билигч, далдыг харагчид л чадна гэж бодож байна уу. Үгүй. Ирээдүйд юу болохыг би мэднэ. Болно гэдгийг би баталчихъя. Эхний баталгаа: Ширээн дээр цаасны хог байна. Энэ хог хэдхэн секундын дараа хогийн саванд орно.... За хогийн саванд орчлоо. Би одоо үргэлжлүүлээд бичээл байна. Бас л үнэн. Одоо компьютерийнхээ хулганыг барина... Барьчихлаа. Гүй ээ нээрээ би зөн билигч, далдыг харагч болчихсон юм болов уу? Мэдээж үгүй. Одоо та оролдоод үз. Миний хийсэн юмнуудыг бас оролдоод үз. Болж байгаа биздээ.
Тэгэхээр байна шдээ. Ирээдүйд юу болохыг тааж мэдэж чадахгүй гэдэг наад бодлоосоо сал айн. Чамтай холбоотой ирээдүйг чи мэдэж болно. Мэдэх битгий хэл бий болгож болно. Тэгэхээр би маргааш тэгнэ, эсвэл би ирээдүйд тэгнэ, эсвэл би том болоод тийм хүн болно гэж байгаа хэн нэгнийг битгий гомдоож бай. Хүн өөрөө өөрийнхөө юу хийхийг өөрөө л шийднэ биздээ. Эсвэл бүр заримдаа чи чадахгүй гэнэ. Чи өөрөө ямар нэг юм чадаж байхад, хэн нэгэн өөр нэг юм чаддаг болохын төлөө байхад нь чадахгүй дээ гэх хэрэг ер нь байдаг юм болов уу?
Яг л өөрөө сексдэхдээ бэлгэвч хэрэглэдэг байж өөр бусад хүмүүсийг замбараагүйтэж өвчин тараана гэж боддог гаж үзэл шиг.
Өөрийнхөө юу хийх, юу хийхгүйг мэдэж байгаа бол өөр хэн нэгний ирээдүйг тэр хүнд өөрт нь л даатгах хэрэгтэй. Учир нь тэр ч гэсэн ирээдүйд юу болохыг мэдэж байгаа.

Read more

Wednesday, March 11, 2009

Маргааш юу болохыг би мэдэхгүй

Библи дээр нэг ийм үг байдаг. Маргаашаар бүү сайрх, учир нь маргааш юу болохыг хэн ч мэдэхгүй. Үнэхээр бид маргааш юу болохыг огт мэдэхгүй. Хэнтэй учирч, юутай тулгарч, бидний бодол санаа, бидний амьдрал хаашаа эргэхийг огт мэдэхгүй. Юу ч өөрчлөгдөж болно.
Сонирхолтой нь үүнийг бүгд мэддэг мөртлөө амьдралдаа хэрэгжүүлдэг нь цөөн. Ажиглаад байхад нас явах тутам, хөгшрөх тусам маргаашийн тухай бодол нь үгүй болдог юм шиг. Ярих бодох нэг өөр ч хэрэгжүүлэх бас нэг өөр болохоор хүн хөгширч амьдралыг ойлгох тусмаа маргааш тэгнэ ингэнэ, ирээдүйд ингэнэ тэгнэ гэхээ больдог юм шиг. Эсвэл бүр өөрөө удахгүй үхнэ гэдгээ ойлгож хүлээн зөвшөөрөх тусмаа ийм болдог юм шиг. Бүр эсвэл мөрөөдөл үгүй болох тэр үеэсээ хүн хөгширч эхэлдэг юм шиг. Гэхдээ би төрсөн цагаасаа эхлэн хөгширч байгаа болохоор бас үгүй ч юм шиг.
Гэхдээ эргээд маргаашаар бүү сайрх гэдэг энэ үгийг нөгөө талаас бодохоор, харин ч сайрх, хүслээрээ мөрөөд, яагаад гэвэл хэн ч мэдэхгүй юм чинь. Харин сүүлд нь чи худлаа яриад гэвэл, би мөрөөдөж байсан юм чинь, мөрөөдөхөд мөнгө төлөх биш гээл болоо.
Тэгэхээр ерөөсөө өнгөрснийг үнэнээр нь хүлээн зөвшөөрч, ирээдүйг хүслээрээ сайхан мөрөөдье. Учир нь ирээдүйд юу болохыг хэн ч мэдэхгүй.
Read more

Tuesday, March 10, 2009

Эмзэг сэдэв

Гэнэт өөрийнхөө эмзэг сэдвийг олчих шиг болов. Тэгээд хүн болгонд эмзэг сэдэв байдаг байх гэж бодогдлоо. Бодоод үздээ, юу таны хамгийн эмзэг зүйл чинь вэ гээд. Хайртай хүндээ хаягдах, албан тушаал ахихгүй ажил, бага цалин, энэ хорвоо дээр орь ганцаараа, хайртай эцэг эх чинь хөгширч байна, эсвэл царай муутай төрчихсөн чи өөрөө юу? Юу ч байж болно. Ямар нэг эмзэг зүйлгүй хүн ер нь мэдээж байхгүй байхаа. Би энэ өөрийнхөө эмзэг сэдэв гээч олсон гээд байгаа юм аа олоогүй байхдаа өөрийгөө эмзэг цэгтэй, ямар нэг сэтгэл эмзэглүүлэхээр сэдэвтэй гэж бодож байгаагүймаа.

Хэзээ ч гэрлэхгүй. Энэ бол миний эмзэг сэдэв. Хэзээ ч гэдэг үгийг хэзээ ч битгий хэлж бай гэдэг л дээ. Гэхдээ л хэзээ ч гэрлэхгүй, үргэлж ганцаараа байх юм шиг санагдаад байдаг юм. Ингэж бодох шалтгааны түүх ингэж эхэлсэн юм.
Хүн юм хойно хайрлаж хайрлуулах, хаяж хаягдахын зовлонг үзэлгүй яахав. Тэгээд ингэж явж байгаад ер нь бол уйдсан гэх үү дээ. Тэгээд дээр нь хүнтэй үерхэнэ гэдэг чинь өөрөө бөөн гай. Лай Ядаргаа зовлон... ёооё хэлэх муу үг олддоггүйээ. Эргэн тойрондоо байгаа хосуудыг харахаар заримдаа инээд хүрэхий нь яана. Жоохоон юман дээр хэрэлдээд суучихна. Би чамд тэгэхэд тэгж хэлж байсан тэрний дараа чи тэгсэн, одоо чи тэрийг мартаад байхаараа яадаг юм гээл. Ёстой нээрээ лай л байнадаа. Ер нь тэгээд ингэж боддогоосоо болоод нэг хүнтэй удаан харилцаатай байж чаддаггүй байсан юм шиг байгаан. Жоохон юм яриал янз бүр болохоор нь "зайл зайл" гээд хэлчихдэг, зайл зайл гээд хэлүүлчихсэн хүн чинь яаж эргэж ирэхэвдээ. Ер нь тэгээд их сонион, энэ эмэгтэйчүүд. Юм хэлэхэд дандаа эсэргүүцэж гөжүүдэлдэг юм байж, зайл зайл гэдгийг аймар сайн хүлээж авнаа. Тонил, арил энэ тэр гэвэл их сайн хүлээж авах юм шиг байгаан. Тэгсэн мөртлөө бас, "наашил, үнжий, тэвлий..." энэ тэр гэхээр бас их дуулгавартай. Сайхан муухай харьцахад аль алиныг нь хүлээж авна, дундуур харьцахад хүн гэж тоохгүй. Амьдралд хар цагаанаас өөр өнгө байхгүй юм шиг л.
Хүүе юу болжийнаа. Эмзэг сэдэв гэснээ эмэгтэйчүүдийг баахан муулж байдаг байшд. Муулж байхыг бодоход ёстой л эмзэг сэдэв юм байна даа.
Сургууль төгссөнөөсөө хойш гэрлэсэн үү гэдэг асуултанд их олон удаа хариулдаг болсиймаа. Эхэндээ ч яахав, би ч авгай авчихмаар том болчихсан харагдаад байгаан байнадаа гэж бодоол. Сүүлдээ, асуусан эмэгтэйгээс өөрөөс нь: яасан надад авгай олж өгмөөр байгаа юмуу? эсвэл надтай гэрлэмээр байгаа юм уу? гэж дургүйг нь хүргээл.
Сүүлийн үед таньдаг мэддэг, уулзаж учраагүй удчихсан хүнтэй таарахаар найз охинтой болсон уу? авгай авах гэж байна уу гэж бас их асууна. Яаж дуугүй байхав, өрвийсөн шар юм болохоор хүн тоохгүйм байшд гэчээл. Ер нь иймэрхүү асуултанд хариулах зугаатай шүү.
Ийм асуултанд хариулахаасаа илүү, ганцаараа байх нь бүр зугаатай. Үгүй ядаж гудамжинд таарсан сайхан хүүхэн рүү эргэж харлаа гэж хэн ч юу ч хэлэхгүй. Авгайтай юмуу, найз охинтой байсан бол гай болно биздээ. Ингэж бодохоор эмзэг сэдэв биш ч юм шиг. Ерөөсөө дахиж сайн бодож, эмзэг сэдвээ олноо.
Read more

Monday, March 9, 2009

Зарим нэг найздаа

Найз гэж ер нь хэн юм бэ? Хүмүүс бүгд л найзтай байх сайхан гэдэг. Тэгсэн мөртлөө ямар нэг асуудал гарахад тэр нь дандаа л найзтай холбоотой байдаг. Баяр бахдал, амжилт бүтээл нь ч найзтай холбоотой байдаг.
Ер нь хүн төрснөөсөө хойш өөрөө сонгодог, эсвэл өөрийг нь сонгодог анхны зүйл нь найз юм шиг. Миний хувьд газар дээрх ганц найз, хэлхээтэй юм шиг хоёр найз гэдэг тодорхойлолтод тохирохоор олон ч найзтай байж үзсэн. Үнэхээр сайн байсан найзуудтайгаа өнөөдөр огт харьцахаа ч больж. Ихэнх тохиолдол нь ялгаатай хүмүүс нөхөрлөж, өөр өөрсдийнхөө зам мөрийг хөөцгөөжээ. Харин зарим нь найзын минь буруу. Ямар нэг юм болоход өөрөөсөө үргэлж бурууг хайж олдог боловч энэ тохиолдолд даанч олохгүй юм. Хулчгар нэгэнд нь хулчгарыг нь хэлээд холдож, хувиа хичээсэн нэгэнд нь арчаагүй гэдгийг нь, худалч нэгэнд нь худалчийг нь хэлээд явуулж. Ер нь аливаа зүйлд хүн, тэр тусмаа эр хүн зарчим баримтлах ёстой. Магадгүй энэ бичиж байгаа зүйлийг маань худалч, хувиа хичээсэн, хулчгар экс найзууд маань бүгд уншиж байж болох юм. Уншиж байгаа бол та нарт гэж хэлэхэд, энэ зан чанарууд чинь бага ч гэсэн гайгүй болсон байх, нийгмийн өмнө, бусдын өмнө тодорхой хариуцлага хүлээж сурсан гэдэгт найдаж байна. Үгүй ядаж бусдын өмнө хариуцлага хүлээж байхгүй бол өчүүхэн эрх ашиг чинь хохирно гэдгийг ойлгосон байлгүй дээ.
Гэхдээ нэг сонирхолтой нь хулгайч хүн 7 үеэрээ хулгайч байдаг, энэ бол генд шингэсэн, өвчин гэдэг. Мөн монгол хэлний худалч, хувиа хичээгч, хулгайч, хулчгар гэсэн энэ олон ХУ-нууд нь олдмол бус дандаа төрөлхийн шинж чанартай зүйлүүд байх юм.
Найз нар минь дээ, та нарын энэ олон хөгийн арчаагүй зангуудыг чинь би үргэлж уучилдаг, хэнийг чинь ч хэзээ ч үзэн ядаж байгаагүй. Та нарын нэг чинь, нийгмийн дунд биеэ авч явах, бусадтай харьцах харьцаа чинь үнэхээр муу байхад, би засч залруулж, бусдаас үргэлж өмөөрч хамгаалж ирсэн. Үүний маань төлөө баярлалаа гэж хэлэх нь битгий хэл, хангалтгүй байна гэж уурладаг байсан нь ч бий. Хүсээгүй байхад нь тусалсан миний буруу байсан байж болох гэж би чамайг зөвтгөе.
Өөр иймэрхүү байдлаар зөвтгүүлэх, би буруутай болж үлдэх олон хүн байгаа гэдгийг өөрсдөө мэдэж л байгаа байх.
Зарим нэг найздаа хандаж хэлэхэд, одоо сайхан харилцаатай байгаа найзууддаа шүү. Бид яагаад үерхэж нөхөрлөөд явдаг юм бэ? Яагаад гэвэл бид бие биенээ хайрладаг, бид бие биенээ хүндэлдэг, бид бие биендээ итгэдэг. Ингээд л болоо. Өөр юу ч биднийг холбодоггүй. Энэ 3 зүйлийн нэг нь үгүй болоход нөхөрлөл үгүй болно. Тиймээс биднээс харилцаагаа таслаж байгаа бусад нөхдийнхөө хойноос бүү чаргууцалд. Тэд бидэнд итгэхээ больсон, тэгээд хүндлэхээ больсон.
Гэхдээ энэ нь тэднийг доромжилж дорд үзэж, үзэн яд гэсэн үг биш. Зүгээр л хайрладаг байсан шигээ хайрла. Хүндэлдэг байсан шигээ хүндэл. Харин итгэдэг байсан шигээ итгэ гэж хэлмээр байгаа боловч би өөрөө итгэж чадахгүй байна.
Тийм болохоор хөөгөөгүй байхад зайгаа барьсан хүний хойноос битгий гүй. Түүнд чи хэрэггүй болохоор л тэр чамаас холдсон. Үүнд сэтгэлээр унаад шаналах хэрэг ч байхгүй. Чи бид чинь бүхнийг чадагч бурхад биш шүү дээ.
Read more

Sunday, March 8, 2009

Мартаа Март

Олон улсын эмэгтэйчүүдийн эрхийн өдөр болоод л. Би гэж хүн гэртээ хэвтээл. Хүний уур хүргэчихгүй л бол ямар баярлуулж чадах биш. Аль болох хүнтэй харьцахгүйхэн шиг л байж байя гэж бодоод өдөржингөө унтлаа.
Их л гоё зүүд зүүдлээд, сэрэх гэснээ буцаж унтаж, эргэж зүүдлээл. Зүүдээ эргэж зүүдлэх ямар ч гоё юм.
Гэхдээ тэгээд гоё дуусгаж чадаагүй л дээ. Эмэгтэйчүүдийн баяр болохоор нэг эмэгтэйг л зүүдлээд байлаа. Нөгөөхийнхөө хойноос л гүйгээд байнаа. Ядаж байхад тэр хүүхэн лайтай гоё биетэй үнэн хөөрхөн. Ер нь бол дурлачихсан л даа. Гэхдээ нэг онцгүй нь тэр манай энэ дэлхий гэдэг гариг дээр амьдардаггүй юм шиг байналээ. Уучлаарай би явах болчихлоо гээд нисчихсэн.
Одоо яаая гэхэвдээ. Тэнгэрийн элч юм уу харь гаригийн хүнд дурлачихсанаас хойш. Мартаа Март, өнөөдөр чинь 8 Мартдаг өдөр шд гээл сууж байхаас.
Read more

Wednesday, March 4, 2009

Биеэ үнэлэхийг би хувьдаа дэмжинэ

Эрт урьд цагт агуйд амьдардаг Лоло гэж эмэгтэй байж гэнээ. Ан гөрөө хийхэд хэцүү, хоол унд олдохоо байжээ. Өлсөж туйлдсан Лоло хоол хайн хэрэн тэнүүчилжээ. Гэтэл нэгэн эртэй тааралдав. Нөгөөх нь маш их хоолтой. Лоло мэдээж хоолноос нь гуйжээ. Харин нөгөөх нь миний хүслийг ханга, тэгвэл би чамд идэх юм өгье гэв. Лоло энэ саналыг мэдээж дуртай нь аргагүй зөвшөөрч, хоолтойгоо залгажээ. Ингээд Лоло хамгийн анхны биеэ үнэлэгч болов.
Энд нэг ийм асуулт гарч ирнэ. Биеэ үнэлэх нь заваан, завхай зүйл гэж үзэн Лоло өлсөж үхэх ёстой байсан уу? Өөрөө үхэхийг хүсдэггүй байж амьд үлдэхийн тулд хийх ёстой юмаа хийсэн Лолог буруутгах хүн лав л олдохгүй болов уу.
Тэгвэл яагаад өнөөдөр биеэ үнэлж байгаа энэ олон эмэгтэйчүүдийг буруутгадаг юм бэ? Биологийн хэрэгцээгээ мөнгө төлж хангаж байгаа эрэгтэй хүнийг бас буруутгах ёстой юм гэж үү? Бид ер нь яагаад бусдын хэрэгт оролцох ийм дуртай байдаг юм бэ? Хоёр хүн ярилцаж тохиролцоод хэн хэндээ хэрэгтэй зүйлээ өгч байхад гуравдагч болж дундуур нь орох ер нь ямар хэрэгтэй юм бэ? Тэр эрэгтэйнх нь хэрэгцээг үнэгүй хангаж өгөх гээгүй л юм бол биеэ үнэлэгч битгий ав гэж хэлэх утгагүй. Эсвэл биеэ үнэлэгч эмэгтэйд хоолоо авч идэх мөнгийг нь өгөх гээд байгаа юм уу? Үгүй бол хүний мөнгө олох, өлсөөд үхчихгүй байх, бусад хэрэгцээгээ хангах гээд тэр олон хэрэгцээг нь хангаж чадахгүй байж хажуунаас хушуу нэмэрлэх хэрэг байна уу? Тэр тусмаа хэн нь ч танаас тусламж гуйгаагүй байхад шүү. Тэгээд бүр өөрөө хэнд нь ч туслахгүй байж шүү.
Биеэ үнэлнэ гэдэг энэ дэлхий дээрх хамгийн анхны ажил байх. Биеэ үнэлэгч гэдэг бас хамгийн анхны мэргэжил ч байх.
Интернэтийн сайтуудаар мэдээ уншаад явж байхад биеэ үнэлэхтэй холбоотой дэндүү олон мэдээлэл байх юмаа. Уншигчдынх нь сэтгэгдэл ч гэж аймаар. Хамгийн инээдтэй нь нөгөө олон сэтгэгдлүүд дотор нь нэлээн их хувийг нь "биеэ үнэлнэ" гэсэн утгатай зарлал эзлэх юм. Үнэхээр л тэр мэдээ мэдээллүүд нь биеэ үнэлэхийн эсрэг юм бол тэр сэтгэгдлүүдээ устгаж баймаар ч юм шиг. Эсвэл тэр мэдээ нь өөрөө сайхан сурталчилгаа болж байгаамдаа. Бараг л тийшээ тийм дугаар луу яриад тэгж хэл, тэгвэл утасны дугаар өгнө. Тэр нь тийм юм хийнэ гээд тайлбарлачихсан. "Тэнэгүүдэд зориулсан утсаар биеэ үнэлэгч захиалах гарын авлага" гээд нэрлэчихмээр.
Ав адилхан таашаал авдаг байж нэг нь нөгөөгөөсөө мөнгө авдаг нь шударга бус гэхгүй бол биеэ үнэлэхэд муу зүйл огт байхгүй. Хүн хүн чадаж байгаа юмаа хийж амьдралаа залгуулна. Та бидэнд саад болоогүй л бол, таны эхнэр юмуу нөхөр, найз бүсгүй эсвэл найз залуу чинь л биш бол хаана ч юм хоёр хүн орон дотроо юу хийж байх нь бидэнд ямар хамаа байна.
Эцсийн эцэст хэлэлцээр хийгээд, тохиролцоод, бизнесээ хийж байгаа л хоёр хүн шүү дээ. Биеэ үнэлэхийг 100 хувь хөхиүлэн дэмжинэ гэж хэлэхгүй ч хэзээ ч эсэргүүцэхгүй.
Read more

Monday, March 2, 2009

Ажил чи баяртай, эрх чөлөө та сайн байна уу

Өчигдөрхөн ажил хийх сайхан гээл яриад явж байсан чинь өнөөдөр ажлаасаа гарлаа. Хүн ер нь сонин шүү, бодол санаа нь хурдан хурдан солигдоод. Хүн ер нь гээд буруу хэлчихэв үү дээ. Би ёстой сонин шүү. Бодол санаа нь сар жилээр биш, цаг минутаар өөрчлөгдөөл.
Заа гэхдээ яахав. Нэгэнт гарсан, хийсэн юмандаа харамсах юм бол хийх хэрэггүй ээ гэж.
3 сар хагас ажил хийж үзлээ. Эргээд бодсон чинь би яаж ийм удаан ажиллаа вэ ч гэж бодогдох шиг. Анх ажилд орж байхад, ийм бага цалинтай ажиллаад байхаараа яадаг байнаа гэж бараг бүх таньдаг хүмүүс хэлж байлаа. Харин би өөрөө өөрийгөө зөвтгөж чадаж байлаа. Сүүлдээ бүгд л миний зөв гэж хүлээн зөвшөөрсөн юм. Харин бүгд хүлээн зөвшөөрснийх нь дараа би өөрөө буруу юм байна гэж боддог юм байна. Сонин шүү, өөрийнхөө бодлыг бусдад зөв гэж батлах гэж үргэлж оролдоно, харин бүгд нээрээ үнэн юм байна гэснийх нь дараа бишээ буруу гээд сөргүүлчихнэ.
Би яагаад ажлаасаа гарсан бэ гээд асуулаа.
3 сар хагас ажилласнаа бодсон чинь зүйрлэвэл нэг ийм байна. Чамайг чармай нүцгэн гол дотор оруулчихаад загас барь гэвэл ямар байх вэ? Тэгээд нүцгэн гараараа зовж зовж жараахай барихаар чамлана. Гэтэл миний дэргэд хүмүүс хувцас, уурга хэрэглэлтэй, дэгээгээ шидээд, зарим нь тор хаяаад том том загасыг бөөн бөөнөөр нь барина.
Тор байвал халим барина, жад байвал акул агнаж чадна гэж бодсоор 3сар гаруй жараахай залгиж сууж дээ.
Харин одоо би, 2 долоо хоногийн дараа, сарын дараа юу хийж сууж байхаа төсөөлөх ч үгүй сууж байна. Ийм байх сайхан ч юм уу. Ингэж сууж байгаа нь алдаа байхыг үгүйсгэхгүй ээ. Гэхдээ алддаггүй бол амьдрал утгагүй, тэр тусмаа залуу байхад шүү дээ. Алдаж бай гэж залуу нас заяасан ч юм шиг.
Read more

Sunday, March 1, 2009

Амьдрах хэрэг байгаа юу? /үргэжлэл/

Шинийн 4-ний өглөө. Унтаж байтал аав өрөөнд орж ирээд өнөөдөр овоон дээрээ очно шүү гэж хэллээ. Юун овоо билээ гэж бодож байна уу?
3 жилийн өмнө байхаа. Аав "Овоо ажиллагаа" зохион байгуулсан юм. Уулын ёроолоос шуудайнд чулуу хийгээд дээшээ мацаал. Тэнэг уул чинь дээрээ чулуугүй, заавал доороос нь зөөсөн юм. 25-ын шуудайгаар 2 яваад, за одоо болий ингэж байхаар намайг алаад өг гэж байж нэг дуусгасан юм. 2 шуудай чулуу өчүүхэн юм болдог юм байна лээ. Гэхдээ одоо жижигхэн ч гэсэн, сүсэг бишрэлгүй ч гэсэн өөрийн гэсэн овоотой хөөн би гэхээр гоё байдийн.
Овоон дээрээ гарчихаад буцахдаа, "Далай ээж" зах руу явлаа. Гадаа нь очтол нэг үлээвэр хөгжим сонсогдоод байнаа. Хаанаас дуугараад байгаан бол гэж бодонгоо яваад ортол үүдэнд нэг хүн тоглож байна. Тэр хүн 2 хөлгүй тэргэн дээр суучихсан, зүүн гар нь тохойноосоо доошоо байхгүй, буруу хараагүй бол баруун гарынх нь хуруунууд нь дутуу байх шиг. Харахад бас л эвгүй шүү. Хажуугаар нь явсан зарим хүмүүс өрөвдөөд мөнгө өгөөд л.
Харин би тэр хүнийг огт өрөвдөөгүй. Би тэр хүнээр бахархсан. Хүн амьдрахын төлөө яаж тэмцэж байгааг харах үнэхээр сайхан, бас бахдалтай байдаг.
Түүнд босоод явъя гэвч хөл байхгүй, юм хийе гэсэн ч ганц бүтэн гар нь хуруу дутуу. Гэтэл тэр өөрт нь байгаа хагас дутуу хэдэн эрхтнээр хийж болох зүйлийг хийж, гуйлга ч гэсэн гуйж байна. Зүгээр намайг өрөвдөөч гэж тэнд суугаагүй, хөгжим тоглож байна. Заримдаа нарыг хүртэл үгээр илэрхийлэх боломжгүй байдаг гэдэг шиг, энэ хүнийг гайхаж биширч магтаж хэлэх ч үг олдохгүй байна.
Гэтэл бид өнөөдөр ямар байна? Найз нөхөд минь намайг хаялаа гэж гоншигноно, анхны хайр бүтэлгүй боллоо гэж уйлна, тэгээд болоогүй заримдаа намайг яах гэж төрүүлсэн юм гэж эцэг эхээ хараана.
Хэдэн жилийн өмнө Оскарын шагнал авсан богино хэмжээний хүүхэлдэйн киног үзэж байсиймаа. Польшид байсан юм болохоороо, польш хүүхэлдэйн кино гэж их л сонирхож үзсэн юм. Киноны гол философи нь "Амьдрал яг тамхи шиг, тамхийг ишинд нь тултал татах хэрэгтэй" гэдэг. Гол дүр нь их азгүй нөхөр, заяа нь хаясан амьтан гэж хэлдэгдээ, яг тийм амьтан. Гэхдээ тэглээ гээд мань эр гутарч байсангүй, хүн л юм хойно сургуульд сурна, ажил хийн, авгай авна гэх мэт. Хүүхэдтэй болдог эсэхийг нь санадаггүйээ. Эцэст нь хөгшчүүлийн асрамжийн газар очно. Өөрийг нь гээд хүн ирнэ гэж бусад зөнөцөн хөгшчүүлийн адил хүлээнэ. Ямар ч л байсан тэрээр үхэх хүртлээ "амьдарч" чадаж л байгаан.
Хүүхэлдэйн кино :
Зарим нь агуу болж төрдөг
Зарим нь агуу болж төлөвшдөг
Харин заримд нь хэзээ ч ийм боломж олддоггүй... гэж төгсдөг.
Энэ үгийг өөртөө үргэлж хэлдэг байлаа. Гэвч өнөөдөр л утгыг нь ойлгож байх шиг. Олонх хүн агуу байж чаддаггүй. Зарим хүмүүс өөрсдийнхөө нөр их хөдөлмөрөөр агуу болдог гэж ойлгодог байлаа. Гэхдээ энэ дутуу л ойголт байна. Өнөөдрийн тэр хүн аугаа ихийг бүтээх боломжгүй, агуу болж төрж чадаагүй, нэг бодлын азгүй хүн. Төлөвших ч хэцүү, агуу болох боломж ч үгүй юм шиг. Гэвч тэр өөрийнхөө тэр их тэсвэр хатуужлаар, амьдралыг хайрлах хайраар өөрөө өөртөө агуу ертөнцийг бий болгож чадсан л хүн юм.
Тиймээ, амьдрал гэж энэ тамхийг ишинд нь тултал татъя.
Read more

Ном ярилцъя 3

Ажлынхаа нэг ахаас Г.Аюурзана-ын "Утга зохиолын тухай яриа" гэж номыг Цагаан сарын үеэр дуусгаад өгье гээд авч уншлаа. Аюурзанын шинэ үеийн номын санд гэж энэ цувралыг ерөнхийд нь хувийн болоод хувьсгалын нийлүүлж ихэнхийг нь гарчиглачихлаа. Аюурзана өөрөө тийм сайн зохиолч биш ч гэлээ эдгээр гаргасан номнууд нь дажгүй шүү. Гэхдээ би өөрөө ямар утга зохиол шүүмжлэгч байгаа биш, түүнийг сайн зохиолч эсэхийг үнэхээр хэлж мэдэхгүй. Одоо энд бичих гэж байгаа зүйл маань ч үүнийг хэлээд өгнө.
"Утга зохиолын тухай яриа" гээч энэ ном нь нэрнээсээ л юун тухай ном болох нь ойлгомжтой болов уу. Аюурзанын өөрийнх нь сонинд нийтлүүлж байсан нийтлэлүүд, илтгэл зэргээс бүрдсэн л ном байна. Худалдаж авч уншаагүйдээ баярлав :). Уг номонд байсан 2002 онд Өдрийн сонинд хэвлэгдсэн нэг зүйл хамгийн сонирхолтой байлаа. 2002 онд Өдрийн сонинд гарахад нь бас уншиж байсан юм. 20-р зууны ТОП-50 номын тухай.
7 жилийн өмнө Өдрийн сонин дээрээс уншиж байхад эдгээр 50 номон дотроос ердөө ганцханыг уншсан байсан юм. Артур Конан Дойлын "Баскервилийн нохой". Багадаа Шерлок Холмст үнэхээр дуртай байсан болохоороо энэ номыг олж аваад уншчихсан байсан юм. Нэг зүйлийг онцолж хэлэхэд энэ 50 номыг Аюурзана бид 2 тодруулаагүй шүү :). Тэгэхээр энэ Баскервилийн нохойг би магтах нь илүүц биз.
Харин одоо 7 жилийн дараа тэдгээр жагсаалтыг харсан чинь ямар өөрчлөлт орсон байна гээ? Тэр номнууд дотроос нэмээд ердөө ганцхан ном уншсан байна. Габриель Гарсиа Маркесийн "Зуун жилийн ганцаардал". Лолита гэж ном, Хеменгуей, Агата Кристи гэж хоёр зохиолчийн нэрнээс өөр мэдэж байгаа юм тэнд алгаа.
Үлдсэн 48 номыг нь уншъя гэвэл дахиад 336 жил амьдрах хэрэг гарах нь ээ.
Read more